Volkan TELMEN
Lorenzetti’nin İyi ve Kötü Yönetim’in Alegori*si adlı eseri Rönesans’tan önce yapılan ilk seküler freskler olarak ön plana çıkıyor.Siena’da Palozzo Publica(Belediye Binası)’nın Barış Odası’nda bulunan freskler günümüze kadar gelen en önemli sanat eserleridir. Dönemin şehir devleti olan Siena’da Kilise ile birlikte 2. büyük güç olarak kabul edilen Palozzo Publica’daki freskler nasıl yönetileceği konusunda bilgi verir. Şehir yöneticilerine Dokuzlar adı verilmiştir ve her 2 ayda 1 yönetim değişerek başka aristokratlar gelir lafı uzatmadan fresklere geçiyorum.
Odaya girildiğinde tam karşıda bulunan fresk “İyi Yönetim Alegorisi”dir. Hemen başta oturan Adaleti temsil eder. Adalet figürünün hemen altında bir kapı bulunur ve Dokuzlar odaya o kapıdan giriş yaparlar. Adaletin sağ ve solunda 2 melek bulunur. Solunda bulunan melek(bize göre sağ) iyi olanları mükâfatlandırırken sağında bulunan melek ceza veriyor. Biraz yan tarafta oturan en büyük figür iyi yönetimi kişi olarak tasvir ediyor ve yanlarında oturanlar hemen dikkat çekiyor. En solda bulunan uzanan arkadaş Barış. Diğer figürler Adalet, uyum, sağduyu ve tahammül ise sürekli çalışıyorlar. Barışa pek iş kalmıyor. Çünkü figürler uyum içinde çalıştığından Barış ortamı kendiliğinden oluşuyor. İyi Yönetim tasvirinin hemen üstündeki figür Hayırseverlik. Çevresinde bulunanlar ise İnanç ve Umut figürleridir. Ayakta olan topluluk ise Siena Halkıdır.
İyi Yönetim Alegorisi’nin sağında bulunan bu fresk ise İyi Yönetimin Etkileridir. Şehirde dans eden kadınlar, tüccarlar(ekonomik refah) işini yapan inşaat işçileri vardır. Bu fresk Ütopya(Cennet)’dır. O dönemde yapılan resimler dini etkiler taşıdığından cennet hep doğadır. Oysa freskte Cennet bir şehir hayatı ile tasvir edilmiştir ve Devleti yöneten Dokuzlar iyi bir yönetimde şehrin cennete dönüşeceğini anlar.
Bu fresk ise İyi Yönetimin Kırsalda bıraktığı izler tasvir edilmiştir. Şehre giriş çıkışlara bakıldığında gayet canlı olduğunu görüyoruz. Köşede bulunan melek figürünün adı ise Güvenlik ve elinde “BU HALK BU HANIMEFENDİYİ(ADALET) GÜÇTE TUTTUKÇA, ÖZGÜR GEZEBİLİR, EKİP BİÇEBİLİR ÇÜNKÜ O KÖTÜLÜĞÜN BÜTÜN GÜCÜNÜ ELİNDEN ALDI.” yazısını taşıyor.
Gelelim kötü yönetimin etkilerine. Sağ tarafta gördüğünüz kabine Kötü Yönetim Alegorisi. Ortada bulunan figür Zorba Hükümet Tiranı. Hemen üstünde gurur solunda para tutkusu sağında ise BOŞ GURUR. Bağlanan figür ise ne yazık ki Adalet. Çevresinde oturanlar ise Acımasızlık, İhanet, Hilekârlık, Öfke, Bölücülük ve Savaş. Figürlerin arkasında ise şehrin görüntüleri var. Binalarda delik ve yıkıntılar ile kırık camlar var. İnşaat işçileri korku içinde. Kırsal kesimde tarlalar yakılmış yüksek ihtimal savaşın etkileri İki asker bir kadına zorbalık yaparken hemen altında yaralı bir erkek var. Belki de kadının kocası ve askerlere karşı koyarken yaralanmıştır. Köşedeki yazıyı tutan figür TERÖR. Yazı ise “Herkes kendini düşündüğü için Adalet Tiran’ın eline düşüyor. Hiç kimse bu sokaklardan güvende geçemiyor çünkü HIRSIZLAR var.”
*Alegori: Fikirlerin resmedilme sanatıdır.
