1914 yılında, Trabzon’un Çaykara kazasının Soğanlı köyünde doğdu. Kuranoğlulları adı ile anılar bir aileden gelmektedir. Babası, Birinci Cihan Savaşı’nda Kafkas Cephesi’nde şehit olan Hasan Ağa’dır.
Osman Turan, ilkokulu Çaykara’da, Liseyi Trabzon ve Ankara’da bitirdi. Ankara Üniversitesi Dil-Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nden 1940’ta mezun oldu. “On iki Hayvanlı Türk Takvimi” adlı eseriyle doktor oldu. 1944 ‘de doçentliğe, 1951’de de profesörlüğe yükseldi.
1948’de Paris’te toplanan Şarkiyatçılar Kongresi’ne “Selçuklu Türkiye’sinde Toprak Hukuku” adlı tebliği ile katıldı. 1948-1950 yılları arasında Londra ve Paris’te incelemeler yaptı.
1954 yılında Trabzon’dan milletvekili seçildi. Milletvekilliği 27 Mayıs 1960’a kadar sürdü. Yassıada’da 17 ay tutuklu kaldı. Beraat etti. 1964’te Adalet Partisi Genel Başkan Yardımcısı seçildi. 1965’te tekrar Trabzon’dan milletvekili oldu, 1969’da siyasetten çekildi. 1972’de emekli oldu. 17 Ocak 1978’de vefat etti.
Türk-İslam Medeniyeti ve Tarihi (bilhassa Selçuklular dönemi) konusundaki çalışmaları ilim camiasında çok saygın bir mevkii bulunan Prof. Dr. Osman Turan, ciddiyeti, sağlam karakteri, yüksek medeni cesareti, doğruluğu ve tok sözlülüğü, çok geniş fikri ihata kabiliyeti, Türklükle ilgili geniş ve sağlam bilgisi ve kaleminin muktedirliği ile tanınmaktaydı.
Dünya çapında bir Selçuklu tarihi mütehassısı olan Prof. Dr. Osman Turan’ın yüzlerce makalesinin dışında çok sayıda kitabı vardır.
Prof. Dr. Osman Turan, İngilizce, Fransızca, Arapça ve Farsça biliyordu.
Türk Ocakları Genel Merkezi’nin Ankara’ya nakli üzerine 1959’da yapılan Kurultay’da Genel Başkan olan Prof. Dr. Osman Turan, Türk Yurdu Mecmuasını yepyeni bir muhteva ve ruhla çıkararak, Türkiye’nin en iyi ve en çok okunan fikir dergisi olmasını sağladı. Yassıada’ya sevk edilince bir süre Türk Ocakları’ndan ayrı kaldı.
Türk Ocakları, Hamdullah Suphi Tanriöver ve Prof. Dr. Osman Turan’ın Genel Başkanlığı döneminde her bakımdan şahsiyetini kazanmış, fikir ve kanaatleri cemiyetin her kesiminde kabul gören itibarlı bir kuruluş haline gelmiştir.
Hocamıza, vefatının 41. sene-i devriyesinde Yüce Allah’tan rahmet diliyoruz.
ESERLERİ:
On İki Hayvanlı Türk Takvimi (1941),
Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti (1965),
Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkûresi Tarihi (iki cilt) (1969),
Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi (1973),
Selçuklular ve İslamiyet (1971)
Türkiye Selçukluları Hakkında Resmi Vesikalar (1958),
Selçuklular Zamanında Türkiye (1971),
Türkiye’de Manevi Buhran Din ve Laiklik (1964),
Türkiye’de Komünizmin Kaynakları (1965)
Vatanda Gurbet (1980),
Türkiye’de Siyasi Buhranın Kaynakları (1980)
