Trump’ın bu sözleri herhangi bir yorum gerektirmeyecek kadar açık. YPG, Türkiye’nin Barış Pınarı harekâtının sonucu olarak Fırat’ın doğusunda sınır boyunca 30 kilometrelik derinlikte geniş bir alandan çekilmek zorunda kaldı. Bu gelişmelerin ertesinde ABD Başkanı’nın Suriyeli Kürtlerden ülkedeki petrol sahalarının güvenliği için yararlanmak gibi bir düşüncesi var. Bunun karşılığında Senatör Graham’ın belirttiği gibi, kendilerine petrol gelirinden pay verilmesi de tasarlanıyor.
ABD Başkanı’nın bu çıkışının önemli bir yönü daha var. Son dönemde slogan haline getirdiği “Sonu gelmeyen savaşları sona erdiriyoruz” mesajları eşliğinde ABD’nin Suriye’den askerlerini çekeceği yolunda yaptığı bütün açıklamalara karşılık, Trump’ın aslında bu ülkeden hiç de tümüyle çıkmak niyetinde olmadığı anlaşılıyor. Sadece kuzeyden çıkıp, daha güneydeki petrol bölgesine iyice yerleşmeyi düşünüyor.
*****
Sedat ERGİN
ABD Başkanı Donald Trump, geçen çarşamba günü Beyaz Saray’da Türkiye ile ‘güvenli bölge’ konusunda varılan mutabakatın başarıyla uygulandığını açıkladığı konuşmasında bir ara sözü Suriye’deki petrol yataklarına getirerek şöyle dedi:
“Petrolü emniyet altına aldık. Dolayısıyla petrolün bulunduğu sahada küçük bir ABD askeri gücünü tutacağız. Petrolü koruyacağız ve bununla (petrol) ilgili ne yapacağımıza gelecekte karar vereceğiz.”
İlginçtir ki, Trump’ın Türkiye ve Suriye konularında en çok danıştığı siyasi şahsiyet olan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, aynı gün Suriye konusunda yazılı bir açıklama yaparak, Türkiye ile varılan ‘ateşkes’ mutabakatını övdü ve ardından o da sözü petrol meselesine getirerek şunları söyledi:
“Suriye’deki petrol sahalarının kontrolünü elimizde tutmaya devam ederek Esad ve İran’ı hiç ummadıkları bir parasal nimetten yararlanmaktan mahrum edeceğiz. Petrol sahalarında üretimi arttırarak, IŞİD’i ortadan kaldırmak için bu kadar cesaretle savaşan müttefiklerimiz Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) yardımcı olacağız. Gelecekteki satışlardan elde edeceğimiz gelirin bir kısmını Suriye’deki askeri yükümlülüklerimizin maliyetini karşılamak için de kullanabiliriz.”
Senatör Graham, “Amerikan askeri gücünün akıllıca bir kullanımı” çerçevesinde ‘küçük ancak yetenekli bir askeri gücün’ SDG unsurlarıyla askeri ortaklığı üzerinden, IŞİD’in yeniden ortaya çıkmasının önlenebileceğini, aynı zamanda tutuklu IŞİD savaşçılarının kontrolünün de sağlanabileceğini söyledi. Ancak bu hedefler için ABD’nin Suriye hava sahasını kontrol etmeye devam etmesi gerektiğini de belirtti Graham.
‘KÜRTLER PETROL BÖLGESİNE YERLEŞSİN’
Trump ile Graham’ın görüşleri arasındaki büyük benzerlik, konuyu aralarında yakın bir şekilde danıştıklarına işaret ediyor.
Ve derken önceki gün Trump’tan aynı düşüncelerin devamı niteliğinde olup pek çok çevreyi şaşkınlık içinde bırakan yeni bir tweet mesajı geldi.
Trump, yaptığı bir tweet paylaşımında, ABD’nin Suriye’de IŞİD’in kontrol ettiği petrol yataklarını bu örgütün elinden Kürtlerin yardımıyla aldığını belirterek, “Yeniden organize olmuş bir IŞİD’in bu sahaları almasına izin vermeyeceğiz” dedi.
ABD Başkanı, daha sonra gönderdiği ikinci bir mesajda (SDG/YPG komutanı) “General Mazlum Abdi” ile çarşamba günü gerçekleştirdiği telefon görüşmesinden duyduğu memnuniyeti belirtti. Trump, sözlerine devamla “Bizim yaptıklarımızı takdir ediyor, ben de Kürtlerin yaptıklarını takdir ediyorum” dedi ve dilinin altındaki baklayı çıkardı:
“Belki de şimdi Kürtlerin petrol bölgesine doğru gitmeye başlamalarının zamanıdır…”
Bu cümlenin özü aktarılmak istenirse, “Gidin oraya oturun” mesajını veriyor Başkan Trump.
PENTAGON TANK SEVKİ TASARLIYOR
Trump’ın bu sözleri herhangi bir yorum gerektirmeyecek kadar açık. YPG, Türkiye’nin Barış Pınarı harekâtının sonucu olarak Fırat’ın doğusunda sınır boyunca 30 kilometrelik derinlikte geniş bir alandan çekilmek zorunda kaldı. Bu gelişmelerin ertesinde ABD Başkanı’nın Suriyeli Kürtlerden ülkedeki petrol sahalarının güvenliği için yararlanmak gibi bir düşüncesi var. Bunun karşılığında Senatör Graham’ın belirttiği gibi, kendilerine petrol gelirinden pay verilmesi de tasarlanıyor.
ABD Başkanı’nın bu çıkışının önemli bir yönü daha var. Son dönemde slogan haline getirdiği “Sonu gelmeyen savaşları sona erdiriyoruz” mesajları eşliğinde ABD’nin Suriye’den askerlerini çekeceği yolunda yaptığı bütün açıklamalara karşılık, Trump’ın aslında bu ülkeden hiç de tümüyle çıkmak niyetinde olmadığı anlaşılıyor. Sadece kuzeyden çıkıp, daha güneydeki petrol bölgesine iyice yerleşmeyi düşünüyor.
Trump Suriye’deki petrol bölgesinde kalmaya o kadar niyetli ki, dün ABD medyasında çıkan haberlerde Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) petrol bölgesinde tutulacak askeri birliklere ilişkin bir dizi seçenek üzerinde çalıştığı bildiriliyordu.
Hatta prestijli Wall Street Journal gazetesinde çıkan habere bakılırsa, bu hazırlıklar çerçevesinde -nihai karar verilmemekle birlikte- ABD’nin petrol bölgelerine “düzinelerce tank” sevk etmesi bile tasarlanıyor. ABD’nin ‘Suriye’den çıkıyoruz’ açıklamalarından sonra Kürt gruplarla askeri işbirliğine devam etmek üzere petrol bölgesine tankları sürmeyi tasarlaması, kuşkusuz muazzam bir U dönüşünü gösteriyor.
Tabii ABD, petrol bölgesinde kalarak, buradaki askeri varlığını, petrol faktörünü Suriye’nin geleceğine dönük müzakerelerde kendisi için etkili bir pazarlık kartı olarak kullanmak isteyecektir.
‘ŞOKE EDİCİ CEHALET’
Trump’ın bu sözleri, çok uzun yıllar hem kendisinin hem de ABD’nin Ortadoğu politikası konusunda uluslararası alanda iz bırakacak bir niteliktedir. ABD’nin bakışında petrolün, paranın her şeyin önüne geçtiği algısını iyice pekiştirecektir.
Bu sözlerin ABD’nin Kürtlere bakışıyla ilgili bir tartışma yaratması muhtemeldir. Trump’ın sözlerinin bu boyutuyla ilgili en sert eleştirilerden biri geçen yıl sonuna kadar DEAŞ’a karşı uluslararası koalisyon nezdinde ‘ABD Başkanı özel temsilcisi’ olarak görev yapan ve Trump’ın aralık ayındaki ilk Suriye’den çekilme açıklaması üzerine istifa eden Brett McGurk’tan gelmiştir. ABD’nin YPG politikasının en önemli mimarlarından olan McGurk, Trump’ın Suriyeli Kürtlere dönük tasavvuru konusunda şöyle diyor:
“ABD Başkanı öyle anlaşılıyor ki, Kürtlerin topluca çöle göç etmeleri ve küçücük bir petrol sahasının üzerinde kendilerine yeni bir yerleşim alanı kurmaları çağrısında bulunuyor. Tarih, coğrafya, hukuk, Amerikan değerleri, insan edebi ve şerefi açısından şok edici bir cehalet…”
Bu tartışmada öncelikle Suriyeli Kürtlerin Trump’a vereceği yanıtı bekleyip görmemiz gerekiyor.
——————————————-
Kaynak:
