Geleceğin inşası – SHAPE THE FUTURE = geleceği şekillendirmek -için yaptığım uzgörü yazımızda 2. nci yy. iktisat kongre sonuç bildirgesinden #diep2053 yeşil dönüşüm kapsamına giren maddeler özetlendi. Sanayi de yeşil dönüşüme odaklandığımızdan 21 mart 2023 izmir sanayici, tüccar, esnaf buluşması deklarasyonundan bazı alıntılar yapacağım.
İLKELER
1- Geleceğin Türkiyesi’nin toplumsal ve ekonomik düzeni dünya genelindeki yapısal değişimin kavranması üzerinde inşa edilecektir.
2- Sanayi, tarım ve ticarette yalnızca büyüme odaklı bir iktisadi model kabul edilemez. Sürdürülebilir bir ekonomik model inşa edilmelidir.
3- Türkiye’nin İkinci Yüzyılı’nın sanayi ve ticaret koşullarının daha iyi olması için, sistematik ve uzun vadeli bir iktisat politikası inşa edilecektir.
4- Altıncı İktisadi planlama kültürü, doğası gereği bütüncül, kapsayıcı ve stratejik olmalıdır. Geleceğin sanayi ve ticaret politikası sosyal, siyasal, ekonomik ve ekolojik olmak üzere birbiriyle ilişkili dört ana reform üzerinde yükselecektir.
- İnsan türünün yerküre ve atmosfer üzerinde bıraktığı ayak izi, parçası olduğumuz ekosistemin kendini yenileme eşiğini ileri derecede aşmıştır. İklim krizi de bunun sonuçlarından biridir.
- Doğanın ekolojik döngüleri ve insan türünün ekonomik düzeni arasındaki bu mütekabiliyet dışı koşullar, bizatihi insan da dahil tüm canlıların geleceğini tehdit etmektedir.
5-Geleceğin Türkiyesi, ekoloji ve ekonomi arasında ayrılmaz bir ilişki olduğunu kabul eden yeni bir iktisadi yaklaşım üzerinde inşa edilecek, ticaret ve sanayi politikalarının bu yönde gelişimi sağlanacaktır.
6- Sanayi ve ticaretin istikrarlı gelişimi için yeni bir sosyal mutabakat kurulması esastır. Bu mutabakat, kültürel farklılıkların ve yenileşimin iktisadın temel girdilerinden biri kabul edilmesiyle oluşacaktır.
- Sektörlerin enerji ihtiyacının karbon salımına neden olmayan doğal ekosistemleri ve biyoçeşitliliği yok etmeyecek, doğayla uyumlu, yenilenebilir ve alternatif (hidrojen, fizyon vb.) kaynaklardan sağlanması esastır.
7-Türkiye’nin sanayi ve ticaret dünyası karbon nötr dünya hedefine hizmet edecek şekilde çalışmayı hedeflemektedir.
- Enerji üretimi ve tüketimi ekolojik sınırlar içinde gerçekleştirilecektir.
8- Geleceğin Türkiyesi’nde doğrusal ekonomi anlayışı terk edilerek döngüsel ekonomi hanelerden makro üretim alanlarına kadar geliştirilecek sektörel ve endüstriyel simbiyoz her ölçekte geliştirilecektir. Böylelikle hammadde tedarik zincirleri güçlendirilecek ve kısaltılacaktır.
- Enerji, ulaştırma ve sanayi sektörlerinden kaynaklanan sera gazı salımlarının net sıfır hedefleri ve bu hedefleri gerçekleştirecek olan politika araçları ve önlemler belirlenecektir.
9- Karbon salımlarının azaltılması, talep yönetimi, enerji ve malzeme verimliliği, döngüsel malzeme akışlarının yanı sıra azaltma teknolojileri ve üretim süreçlerindeki dönüşümsel değişiklikler dahil olmak üzere tüm azaltma seçeneklerini teşvik etmek için değer zincirleri boyunca eş güdümlü ve uzun soluklu, sağlam ve tutarlı bir eylem planı yapılacaktır.
KARARLAR
- DİJİTALLEŞME ve VERİ YÖNETİMİ
- Veriye dayalı inovasyonu artırmak için kamuya açık veri-kaynak politikası uygulanacak, veri kümelerine erişim altyapısını sağlayan kamu yatırımları, inovatif uygulamalar ve katma değeri yüksek hizmetler desteklenecektir.
- Geleceğin teknolojilerini yaratmaya çalışan şirketlerin, eğitim kurumlarının, kümelenme yapılarının, teknoparkların ve diğer tüm kurumların Ar-Ge çalışmaları ve bir arada hareket etme kabiliyetleri teşvik edilecektir.
PLANLAMA
- Sanayi ve ticaret bölgelerinde döngüsel ekonominin kuralları doğrultusunda endüstriyel simbiyoz uygulamaları gerçekleştirilecektir.
DOĞAYLA UYUM
10-Sektörlerin ekolojik referanslı dönüşümü için enerji, su yönetimi, atıkların ve emisyonların azaltılması konularında yapılan tüm yatırımlar özel destek kapsamına alınacaktır.
- Doğayla uyumlu yatırımlara daimî vergi avantajları sağlanacaktır.
- Doğayla uyumlu döngüsel işleyişe sahip teknoloji ve yatırımların geliştirilmesi için her türlü Ar-Ge, Ür-Ge ve uygulama faaliyeti teşvik edilecek, net sıfır karbon emisyonu hedefine ulaşmak için gerekli düzenlemeler yapılacak, bu doğrultuda yeşil mutabakat kurallarına uyum desteklenecektir.
11-Emisyonların ve atıkların azaltılması, ham madde ve atık bertaraf maliyetlerinin düşürülmesi ve atıklardan gelir elde edilmesi için simbiyotik tedarik zincirleri kurulacak, bu amaca hizmet eden ortak yatırımlar ve bu doğrultuda döngüsel ekonomi uygulamaları teşvik edilecektir.
- Stratejik çevresel etki değerlendirme usul ve esasları etkin bir şekilde kullanılacaktır. Yatırımların biyolojik çeşitlilik ve iklim üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için makro ve mikro uyum faaliyetleri teşvik edilecektir.
- Lojistik ağlarının ekosistem bütünlüğünü parçalamayacak şekilde kurulması sağlanacak, lojistik master planı ve sektörel kümelenme planları ekosistem koridorlarıyla uyumlu bir şekilde hazırlanacaktır.
- Yerüstü ve yeraltı su kaynaklarına karışan her türlü kirlilik kaynağı sıfırlanacak, gelişmiş arıtma sistemlerinin kurulması ve işletilmesi için verilen teşvikler artırılacaktır.
- Geri kazanım dahil, su kaynaklarının kullanımı ve yönetimindeki verimlilik artırılacak, tasarruflu kullanım sağlanacaktır.
- Doğanın korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesiyle ilgili tüm yaptırımlar artırılacak, bu süreç anayasal güvence altına alınmış bağımsız bir kurul tarafından denetlenecektir.
12-Eko-yenileşimci teknolojiler, ürünler, hizmetler, paylaşan ve üreten süreçler yaygınlaştırılacaktır.
- Aşırı iklim olayları (yangın, deprem, sel vb.) gibi insanlığı ve tüm ekosistemi tehdit etmeye başlayan afetlere karşı kamu ve sivil toplum ortaklığında ilgili afetler ölçeğinde “Eylem Planları” hazırlanacaktır.
- İklim değişikliği ile mücadele için, Türkiye’nin ölçme, izleme ve raporlama konusundaki kapasitesinin yanı sıra hem salımlar hem de ilgili politikalar konusundaki şeffaflığının ve hesap verilebilirliğinin güçlendirilmesi sağlanacaktır. Bu doğrultuda kapsamlı bir iklim yasası hazırlanacaktır.
İNSAN HAREKETLİLİĞİNİN YÖNETİMİ
- Beyin göçünün önlenmesi için üniversite eğitiminin düşen niteliği artırılması ve sosyal, kültürel, ekonomik yaşama ortamının iyileştirilmesi zorunludur.
- Bilgi sermayesinin kullanılabileceği araştırma ve geliştirme imkanları yaratılacak, araştırmaların fonlanması ve bu süreçte bürokratik işlemlerin azaltılması sağlanacak, çalışma koşulları iyileştirilecektir.
- Tersine beyin göçü ve yetişmiş insan gücünün yeniden kazanılması sistemli bir şekilde teşvik edilecektir. Bu konuda neo tekno milliyetçilik için tersine beyin göç yazımın okunmasını öneriyorum
EĞİTİM
- Uluslararası bilgiye ve entelektüel sermayeye erişim kolaylaştırılacaktır.
- Ekolojik dönüşüm, dijital dönüşüm ve döngüsel düşünme yeni eğitimin temel dinamikleri olacaktır.
13- İnovasyon, iletişim, işbirlikleri kurmak, kolektif düşünme, yaratıcılık, problem çözme teknikleri, doğa, kaynak ve teknoloji okuryazarlığı, öz yönlendirme, esneklik ve uyum, sosyal ve kültürlerarası yetkinliklerin kazandırılması, eleştirel düşünme, tasarım odaklı düşünme, analiz ve sentez yetenekleri (müfredata dahil edilecektir.) geliştirme programları organize edilecektir.#diep2053
KAPASİTE GELİŞTİRME
14-İktisadi gelişmenin katma değerli ve inovatif bir üretimle gerçekleşmesi sağlanacaktır. Hammadde ticareti yerine katma değeri yüksek ürünlerin üretimi, satışı ve ihracatı teşvik edilecektir.
15-Döngüsel ekonomi ve AB yeşil mutabakatı ile ilgili tedbir ve teşvikler arıtılacak, uyum sürecinde uygulama desteği verilecektir.
16-Sektörler bazında dijital dönüşüm, dayanıklılık ve çeviklik sağlanacak, başta tarım olmak üzere kayıp ve israflar azaltılacaktır.
17-Tüm şirketlerin kurumsallaşma, Ar-Ge, Ür-Ge, fikri değer yaratma, markalaşma ve pazarlama konularında yetkinleşmesi desteklenecektir.
18-Karar kalitesini, kararlarda istişareyi, kurumlarda çeşitliliği ve kararlarda tüm tarafların çıkarının gözetilmesini öğütleyen kurumsal yönetişimin tüm kurumlarda uygulanması sağlanacaktır.
DÜŞÜNCEYE DAYALI İNSAN GÜCÜ ve YENİ MESLEKLER
19-Üretimin kültür, bilgi, teknoloji, inovasyon ve ekoloji eksenlerinde dönüşümü sistemli bir şekilde desteklenecektir.
20-Düşüncenin olgunlaşmasına dayalı bir ağ yapısı içinde çalışan Ar-Ge merkezleri kurulacaktır.
21-Bu merkezler, kentsel dinamizmin yüksek olduğu kent kır geçiş bölgeleri ile ülke genelindeki kırsal bölgelerde kurulacak, dijital göçebelik teşvik edilecektir.
22-Tasarıma ve sanatsal üretime dayalı sektörlerin tamamı desteklenecek, yeni tasarım akımlarının oluşması için gerekli mekânsal, akademik ve toplumsal koşullar inşa edilecektir.
23-Düşünce sermayesinin işlem yeri olan eğitim kuruluşlarının kendini yenileme kapasitesi artırılarak, Türkiye’nin yenilikçi eğitim, yöntem ve programlarının üretim ve tedarik noktalarından biri olması sağlanacaktır.
YENİ NESİL REKABET
24-Sürdürülebilir ekonomi için yıkıcı ve yarışmacı bir anlayıştan dayanışmaya doğru adımlar atılması teşvik edilecektir.
25-Örneğin, Anadolu’nun kadim ticaret kültürü ahilik geleneği de asırlardır bu değerler üzerinde yükselmektedir.
26- Geleceğin Türkiyesi’nde yıkıcı rekabet yerine müşterek değerlerin korunmasını esas alan rekaberlik teşvik edilecektir.
27-Sektörlerin birbirleriyle iletişimini ve işbirliğini artıracak tüm sivil yapılanmalar, e-işbirliği ve açık inovasyon platformları aktif olarak desteklenecektir. #diep2053
GİRİŞİMCİLİK
28-Ekolojik ve sosyal girişimcilik, ekonomik gelişmelerin asli bileşeni olarak kabul edilecektir.
29-Kâr amacı gütmeyen sivil kuruluşların ekolojik ve sosyal girişimleri desteklenecektir.
- Önde gelen ekosistemler ile işbirliklerinin derinleşmesi sağlanarak Türkiye’nin dünyaya çözüm üreten yenileşimci girişimler barındıran, bulunduğu coğrafyadaki nitelikli iş gücünü ve girişim sermayesi fonlarını çeken bir cazibe merkezi olarak konumlandırılması sağlanacaktır.
ULUSLARARASI AĞLAR ve TURİZM
- Türkiye’nin Avrupa Birliği Gümrük Birliği, Bir Kuşak Bir Yol Projesi ve diğer uluslararası ağlar arasındaki konumu güçlendirilecektir. Bu doğrultuda, kapsayıcı bir eylem planı uygulanacaktır.
- Ülke diasporasının daha aktif ve etkin çalışması desteklenecektir.
ENERJİ
- Karbon emisyonuna neden olmayan doğayla uyumlu enerji üretimi desteklenecektir.
- Enerji yatırımları ekonomik ve ekolojik maliyetleri optimize edilecek şekilde, yerel üretim ve yerel tüketim ilkesi göz önüne alınarak planlanacaktır.
- Yenilenebilir enerji yatırımlarında verimliliği artıran desantralize üretim teşvik edilecek, üretim alanıyla iç içe kurulan doğa dostu enerji yatırımlarına hibe ve kredi desteği sağlanacaktır.
- Hane ve çatı ölçeğinde topluluk enerjisi üretimini destekleyen yasal düzenlemeler güçlendirilecektir.
30-Enerji verimliliği ve tasarruf çalışmaları teşvik edilecek ve desteklenecektir.
- Elektrik ve doğalgaz dağıtım şirketleri stratejik önemleri nedeniyle kamulaştırılacaktır.
- Enerji verimliliğini artırmak ve doğa ile uyumlu enerji üretimi potansiyellerinin geliştirilmesi için enstitüler ve üniversitelerde araştırma ve geliştirme merkezleri kurulması sağlanacaktır.
- Maden ve mineral kaynaklarımızın en verimli şekilde kullanılması ve sanayiye sunulması için ulusal madencilik stratejisi hazırlanacaktır.
#diep2053 döngüsel inovasyon ekonomi platform kapsamında yukarıda ki İkinci Yüzyıl İzmir İktisat Kongresi Sonuç Kararları ve İlkeleri referans alınarak, #diep2053 uzgörüsü çerçevesi hazırlanmıştır. 1-30 madde içeriklerini kapsayan CEO LAR İÇİN YEŞİL DÖNÜŞÜM REHBERİ kitabımıza herkes online olarak erişebilir.
#diep2053 UZGÖRÜSÜ metodolojisi hakkında kısa bir bilgilendirme yapmak isterim.
Link-1 #diep2053
https://twitter.com/ConsuLTurk
Kısaca tanımlamamız gerekirse, #diep2053 Uzgörüsü; gelecekte en fazla iktisadi ve toplumsal katma değeri yaratacağı düşünülen dünya görüşünün belirlenmesi için ortaya çıkarılmış bir metodolojidir. Öncelikle vurgulanması gereken nokta; UZGÖRÜ nün planlamanın yerini tutmadığının ve karar alıcıların sorumluluğunu ortadan kaldırmadığının, ancak bu yöntemin kullanılmasıyla daha bilgili kararlar vermenin mümkün olduğunun belirtilmesidir. “UZGÖRÜ” bir sosyal teknolojidir, burada geleceğe yönelik teknolojik eğilimlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır ve bunun için alternatif senaryolar üzerinde durulur, yani tek bir gelecek senaryosuna odaklanılmaz, daha esnek bir yapı içinde düşünülür. Bunu yaparken alternatif senaryolar üzerinde çalışacak olan uzman SANAL AĞLAR kurulur. Buradaki amaç; belli bir tema etrafında toplumsal paydaşların geniş katılımıyla beyin fırtınası vb. gibi yaratıcı düşünmeyi kışkırtacak yöntemlerle farklı kesimlerin beklentilerinin ve bakış açılarının ortaya konulmasıdır. Burada en iyi ihtimalle toplumsal uzlaşıya ulaşılması beklenir ve bu yönüyle uzgörü demokratik ve katılımcılığı teşvik eden bir yöntemdir. Ancak uzlaşma gerçekleşmezse bile en azından farklı kesimler birbirlerinin farklı beklentilerini anlamakta ve farkındalık artmaktadır.
Uzgörüyü diğer planlama ve tahmin yöntemlerinden ayıran üç temel özellikten bahsedilebilir:
Alternatif gelecekler,
Hareket odaklı kararlar
Katılımcı süreç.
Oluşturulacak farklı gruplar tarafından görüşlerin değerlendirilmesiyle, tüm gruplar arasında tam bir uzlaşı sağlanamamış olsa bile, farklı disiplinlerin birbirlerinin ihtiyaçlarını görebilmelerine ve bu ihtiyaçları karşılamaya yönelik ortak stratejiler geliştirebilmelerine yardımcı olabilecektir. Çünkü kurulacak SANAL AĞLAR belli bir tema etrafında farklı uzman kesimleri bir araya getirerek, ortaya hantal ve bürokratik yapılara esneklik getirebilecek disiplinler ve sektörler arası ilişki ağları çıkarmaktadır ve bu sosyal şebekeler de yine böylesi bir çalışmanın en önemli kazanımlarından biri olarak gözükmektedir. Dolayısıyla bilim ve teknoloji alanında pazar odaklı, sosyal ve demografik eğilimleri göz önüne alan daha geniş bir bakış açısının gerekliliği ortaya çıkmıştır. Konunun bu derecede genişlemesi beraberinde sürece sadece uzman veya bilim insanı değil, ancak bütün paydaşların katılımını ve üzerinde “Uzlaşılmış bir gelecek uzgörüsü” REALİST ÜTOPYA oluşturarak bugün için kararlar verilmesini gündeme getirmiştir. İşte bu düşüncelerle birlikte olgunlaşan ve içerisinde ‘Uzak görüş’, ‘Uzman görüş’ ve ‘Uzlaşmacı görüş’ anlamlarını taşıyanUzgörü kavramı; yaratıcı, katılımcı ve organize bir yolla uzun dönemli gelecek ile iletişim kurma, geleceği yönetme ve geleceği yaratma amacını taşıyan bir aktivitedir. Avrupa Komisyonu için yapılan bir çalışmada uzgörü sürecinin beş ana elementine dikkat çekilmektedir. Bu doğrultuda uzgörü, “bugün alınan kararları bilgilendirmek ve kollektif bir biçimde harekete geçmeyi sağlamak üzere uygulanan; sistematik, katılımcı, gelecek hakkında bilgi toplamaya yönelik, orta-uzun dönemli gelecel şekillendirme süreci” olarak tanımlanmaktadır. Günümüze kadar yapılan Uzgörü çalışmalarının hemen hemen hepsinde bir ya da birden fazla yöntem (Panel, Delfi Anketi, Senaryolar vb.) .Tüm bu süreçte, uzgörü çalışmasına yön vermek, bir diyalog ve tartışma ortamı yaratmak, paydaşların ve toplumun sürece katılımlarını sağlamak ve yapılan tüm çalışmalardan sonuçlar ortaya çıkarabilmek amacıyla çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Uzgörü yöntemleri ana olarak dört grupta toplanabilir:
1) Uzman görüşlerini almaya yönelik yöntemler
2) Yaratıcılığı harekete geçiren yöntemler
3) Etkileşim sağlayan yöntemler
4) Gözden geçirme ve inceleme yöntemleri
Sürecin birinci adımı olan sistemleri ve davranışlarını Anlama süreci, ‘gözden geçirme’, ‘inceleme’ ve ‘uzmanlık’ gerektiren bir aşamadır. Farklı gelecek modellerinin yaratıldığı Sentez aşamasında ‘yaratıcılık’ ve karşılıklı ‘etkileşim’ ön plandadır. Gelecek modellerinin Analizi ve Seçimi tüm paydaşların katıldığı bir ‘etkileşim’ sürecinde gerçekleşir. Gelecek için en çok tercih edilen sistemi yaratabilmek amacıyla bugünkü sistemlerin uzun, orta ve kısa dönemde dönüştürülebilmesi için gerekli adımların tanımlanmasında temel olarak ‘uzmanlığa’ ihtiyaç duyulmaktadır. Bugün sosyal medya sayesinde inisiyatiflere başlamak ve harekete geçebilmek için ise ‘katılımcılık’ ve ‘uzmanlığın’ ön planda tutulduğu bir yaklaşım çok kolay sağlanabilir. Post Truth ile gerçeğin silinmesi ve dezonformasyon ile bilgi kirliliği özellikle sanayici ve iş adamlarının reel ekonomi-politikden uzaklaşmasına yol açmıştır. Gerçekden bilgi üreten bilim adamları, mühendisler, dünürler, aydınlar konuşsam kimse dinlemiyor, sussam gönül razı diyen farabi gibi köşesine çekilmiş veya yurtdışına gitmiştir.
DÜŞÜNCE AĞLARI –E-group-, belirlenen konularda görüş bildirmeleri için uzmanların/paydaşların bir araya getirilmeleri ile oluşturulmuş olan sanal gruplarıdır. Panel, uzgörü sürecinde yer alan farklı katılımcıların birbirleri ile iletişiminin sağlanması, karşılıklı anlayış ve fikir birliğine ulaşılması için kullanılan en etkin yöntemdir. Sosyal medya ağlarından bir araya gelinebilir.
Senaryo planlama, gelecekte ortaya çıkabilecek ya da çıkması veya kaçınılması istenen farklı durumların her birinin birbirleri ile tutarlı olaylar biçiminde yazılı veya görsel olarak tasvir edilmesi olarak düşünülebilir. Sosyal medya ağlarından bir araya gelinebilir.
Delfi anketi, tanımlanan gelecek odaklı konular üzerinde sorulan çeşitli sorular (Gerçekleşme zamanı, ihtiyaç duyulan bilgi, beceri ve işbirliği düzeyi gibi) yardımıyla katılımcıların fikirlerinin toplanması, sentezlenmesi, karşılıklı olarak paylaşılması ve bu doğrultuda katılımcılara cevapları üzerinde bir defadan fazla düşünmesi fırsatının verilmesi esasına dayanan bir anket çalışmasıdır. Yaygın kullanım amaçlarından bir tanesi, gelecek odaklı konuların katılımcılar tarafından düşünülen gerçekleşme zamanlarının tanımlanması, katılımcılar arasında uzlaşma sağlanması ve öncelikli konu alanlarının belirlenmesidir. Sosyal medya üzerinden anketleri yapmak çok kolaydır.
Bir karar destek aracı olarak Yol haritaları ise, tanımlanan/istenen geleceğe ulaşmak amacıyla atılması gereken adımları (araştırma, geliştirme, uygulama ve yaygın kullanım), bu adımları atarken ihtiyaç duyulan kaynakları ve dönüşüm sürecinde yer alan aktörleri, uzun, orta ve kısa dönemlerde koordineli bir biçimde göstermeyi hedefleyen bir yöntemdir. Sivil toplum kuruluşları kendi uzmanlık alanlarına göre şu anda okudunuz digital think tank-sanal düşünce ağları- larında destek ,bilgi alabilir.
Bir uzgörü çalışmasından iki tür çıktı elde edilebilmektedir. Bunlar Ürün ve Süreç çıktıları olarak adlandırılmaktadırlar.
Ürün Çıktıları: Yol haritaları, öncelik listeleri, politika ve strateji önerileri gibi somut çıktılar bu gruba girmektedir. Bu çıktılar, politika ve strateji geliştiren ve bu alanda kararlar alan kurum ve bireyler yanında, toplumun geniş kesimlerini de verilen kararlar ve tavsiyeler hakkında bilgilendirmek amacını taşırlar.
Süreç Çıktıları: Uzgörü, katılımcı politika ve stratejilerin geliştirilebilmesi amacı ile yapılan bir çalışmadır. Bu çalışma toplumun ilgili aktörlerini içeren bir iletişim, bilgi paylaşımı ve katılımcı uzgörü oluşturma süreci içerisinde gerçekleşir. Uzgörü süreci boyunca düzenlenen toplantılarla, panellerle ve diğer aktivitelerle katılımcı grupları ve ağları oluşturulmaktadır. Bu süreçte, aktörlerin karşılıklı olarak birbirlerini tanımaları, anlamaları ve ortak fikirler geliştirmeleri sağlanır. Sonuç olarak Uzgörü, paydaşların kendi geliştirdikleri politika ve stratejilerin “sahiplenilmesi”ni sağlar. Politika ve stratejilerin toplum tarafından benimsenmesi ve başarıyla uygulanması sadece sahiplenme ile mümkündür.
Link2 – CiLAB
https://www.instagram.com/consulturk/
#diep2053 uzgörüsü –REALİST ÜTOPYASI- ile geleceği şekillendirebiliriz, tüm üçüncü sektör ve sanal düşünce ağları ile birlikte.
Şimdi bir zaman makinasına bağlanıyoruz ve 2123 gidiyoruz.
Gelecekten bir mesaj var.
Bilişsel bir yetenek olarak gelecek hakkında düşünmek, 21’inci yüzyılın başlarında sayısız nörofizyolojik araştırma tarafından incelendi. Uzgörme yeteneğinin tam anlamıyla faydalanabilmek için ego nun öncelikle gelecekte var olmaya devam edeceği olgusunun bilincinde olması gerekir. Ego ile gelecek arasında ki ilişkiyi değerlendirme yeteneği, otonoetik bilinç denen özel bir farkındalıktır. Otonoetik bilinç, dünyada başka şeylerin varlığını fark ettiğimizde, geçmişin de geleceğin de var olduğunu fark eden, bir diğer genel bilinçden, esas itibariyle farklı. Son yıllarda gerçekleşen disiplinler arası işbirliği, geleceği düşünmeye dair eski ve yeni kavrayışları da netleştiriyor. Sosyal medya, sanal ağlar CEO lar için yeşil dönüşüm rehberinin altını çizdiği gibi yeşil zihinsel yapı –green mind set- uzgörü yeteneği geliştirilebilir.
Şimdi varsayalım ki zaman makinesi icat oldu, zihin yolculuğu yaparak 100 yıl sonraya gittiniz, ne görüyorsunuz, sosyal, ekonomik, kültür, yaşamda.
Ben yıllardır çeşitli şehirler de katıldığım inovasyon, arge, teknoloji, fütürizm zirvelerinde, ve de online olarak katıldığım Avrupa ve Amerika daki zoom innovation zirvelerinden zihnimde kalanları, okuduğum teknik kitaplar referansında; bir uzgörü (REALİST ÜTOPYA) yazma denemesi yapacağım, egüncemde.
Yıl 2123. Mart. İzmir. Kongreden notlar.
Sıradan, organik, fakir insan ortalama yaşı 150 oldu, genetik kodla kendini yeniden tasarlayan üst insanlar biyolojik olarak tüm organlarında ki hastalıkları önlüyor. Yapay olarak üretilen tüm organlar ile siborg olan zengin insanların ömrünü 500 yıla ulaşabileceği hesaplanıyor. Beyin simülasyonu yapıldığı için tüm anılar, acılar, korkular moleküler olarak zihinde üretiliyor bu nedenle psikolojik hastalıklar da kolayca tedavi edilebiliyor ama zihin transferi hala başarılamadı %1 zengin insanlar için. Bugün olduğu gibi yüz sene sonra da %1 insan dünya gelirinin %80 nine sahip. Bugün olduğu gibi yüz yıl sonrada insanlığın %99 u, dünya gsmh nın %20 sine sahip. Ama açlık sınırında yaşayan hiçbir insan yok dünyada, çünkü evrensel gelir uygulanıyor, tüm ülkelerde. Bugün ki siyasal kutuplaşmalar dijital olarak devam ediyor, sibernetik savaş ile farkı ülkeler ekonomik zarar veriyor, biyolojik covid99 mikroplar ile her 10 yılda organik fakir insanlar ölüyor, karbon emisyonunu 350 ppm sabitlemek için. İklim değişim 1,5 derecede sabitlendi. Dünyanın farklı yerlerinde çok kutuplu ekonomipolitik düzende, AB kuzey ve güney AB diye 2 ye ayrıldı, İngiltere den sonra italya ve fransada AB den çıktı, kendi kümelenmiş ekolojik sosyal devletler kümelenmesini kurmak için. Hiç silahlı savaş yok çünkü silahlar ya biyolojik virüz yada internet virüsü. Ekonomiler kendi dijital ağlarında, yankı odalarında yaşıyor, paralel evrenler en azından dijital olarak gerçek. İster artırılmış gerçeklik, ister metavers, ister binlerce global coin den oluşmuş global gazino da coin de kazanabilirsiniz, kaybedebilirsiniz de. Coin karşılığı organ, kan, satmak çok yaygın.
GPT-9 open AI algoritmasına sesli olarak ne sorarsanız, yanıtını veriyor, dünyanın her yerinde yayınlanan bilgilere erişmek çok kolay. 9 G internet alt yapısı fiber optik ağlar ile dünyanın her yerine bağlandı, her şeyin interneti ile otonom aracınızda eve giderken evinizde ki robotlar tüm gıda, klima gereksinmelerinizi sağlıyor. Paylaşım ekonomisi o kadar yaygınlaştı ki ne ev, ne de oto almak istiyor insanlar. Dijital göçebeler dünyanın herhangi yerinde ya karavan otolarda yaşıyor, ya da ekolojik pasif ısıtmalı çok ekonomik evlerde. Ekolojik köyler, cittaslow lara döndü, organik yaşam, doğal yaşam döngüsel kültür yaşam sitili ile new age bir hippi yaşam tarzına döndü. Para yok oldu. Her ürün üreticisi karbon, su ayak izi için ciddi karbon emisyon vergisi ödüyor. Emisyon ticaret sistemi block zincir de QR kodları ile sorumlu üretimi ve tüketimi destekliyor. Global Fosil üreticiler ortadan kalktı, local bazlı karbon vergisini ödeyerek çok pahalı enerji üreten şirketler var, mecburen. Çünkü ne güneşleri ne de rüzgâr enerjileri var bazı ülkelerim. Ama yeşil enerji bedava. Güneş, rüzgar, füzyon, o kadar ucuz ki; mecburen karbon ve su ayak izi üreten fabrikalar hayır olsun diye denizlerden, dağlara her yere GES, RES, JES kurdu. KARBON EMİSYON TİCARETİ yapmak için. Kişiler de kurumlar da ürettikleri, yedikleri, içtikleri, otoları, yaptığı seyahetler için max Carbon ve Su ayak izi için vergi ödiyor. Beyaz, kahverengi, metal, plastik eşyaların ömrü insan ömrü kadar. Bir kere satın alıyorsunuz 150 yıl taksitle ödüyorsunuz. ORGANİK GIDA, doğal ata tohumlar ile üretilen gıda çok, çok, çok pahalı. Su evrende ki en pahalı ikinci ürün 1 gr altın= 1 gr su. Bu organik gıdayı dünya halklarının %10 satın alabiliyor. Hibrit üst insanları olan %1 kesim alabiliyor , %9 yeşil yaka yenileşimciler döngüsel ekonominin yeni nesil zenginleri. Birde atadan, babadan kalan ata tohumları ile kendi bahçesinde üretim yapan küçük çiftçiler. Dünya da herkes çiftçilik yapmak için tarla, bahçe alıyor ama ata tohum lar çok pahalı, SU dan da pahalı. Bina rantı sona erdiği için arazi, tarla ucuz ama ata tohumu yok, permakültür için toprağı hazırlamak en popüler iş modeli, Buğday derneği ve tema üyesi bir milyar insan var, dünyanın her yerinde. Şehirde yaşayan %99 diye adlandırılan insan kitlesi ise sentetik et, yapay sebze, yapay gıdalar alıyor, astronot gibi besleniyorlar, yapay gıdalar, GDO lu gıdalar çok ucuz, 1 adet patates alıp, 1 ay yiyebiliyorsunuz. Gökdelen tarlalarda, susuz, topraksız tarım yapılıyor, kimyasal ilaçlar ile. %99 sıradan insanlar kapsül otellerde yaşıyor
Link-3
https://www.youtube.com/watch?v=Qh2bRZLyFco
Dünya daki tüm avm ler, plazalar, gökdelenler, kapsül otele dönüştür. Dünya da birtane evsiz insan kalmadı. Zaten evrensel geliriniz ile bir kapsül otelde kalabilir, beslenebilirsiniz. Bir kaç giysi ile 150 yıl yaşayabilirsiniz, Marc ya da Steve gibi bir kot, bir tshirt ile ömrünüzü geçirebilirsiniz. Aman hasta olmayın. Tüm dünya da hastaneler ABD gibi oldu, çok pahalı. Hastalık olma olasılığınız çok düşük ama genetik tarama yapılmadan doğan insanlar, hasta olabiliyor. UBER, AirBNB küresel dünyanın en büyük şirketi. Bildiğiniz tüm dijital sosyal medya hesapları paramparça oldu, ali baba gibi. E-ticaret şirketleri de milyonlarca olduğu için Amazon’un sonu da Nokia gibi oldu diye espri yapılıyor. Zaten e-ticareti sadece %1 kullanıyor, diğerleri kendilerine özel hizmet veren e-kobiler ile çalışıyor. Her üretici direkt kendi e-ticareti yapıyor. Daha detaylı bilgi ve bilimsel referanslarım için “realist ütopya “ kitabımı okuyabilirsiniz…
TEKNOLOJİK UZGÖRÜ için ise mutlaka uzman uzgörüsüne başvurmak gerek.
Link-4
Örneğin;
CNRS-I direktörü DR. İSKENDER GÖKALP teknoloji FORESIGT –uzgörüsü- diyor ki;
“ Geleceğe bakarken geçmişten esinlenmek elbette gerekir, bilhassa uzun soluklu safhalardan geçen konularda. Yenilebilir elektrikten hidrojen üretimi mümkün ve bu enerji VEKTÖRÜ ( enerji kaynağı değil ) yakıt pili ve CO2 nin metan gazına veya sıvı yakıtlara dönüştürülmesini sağlayacak teknolojileri tetikledi. Her türlü organik atıktan enerji üretilmesi çok hızla gelişmeye devam ediyor. Türkiye nin yüksek küllü ve nem oranlı linyitleri yeni bulunan teknolojiler ile gazlaştırılıyor. Elde edilen sentetik gaz ile gaz türbinlerinde ve motorlarında yüksek verimli elektrik ve ısı üretiliyor. Sentetik gaz, elektrik üretiminde kullanılıyor. Doğal gaz teknoloji bu şekilde T.C. için ikame edildi. Döngüsel ekonomi konusunun enerji sektörüyle ilişkisi açık. Türkiye tonlarca atık üretiliyor. Tarım ve ormancılık atıklarının yanında, atıksu arıtma tesislerinden çıkan, çamurumsu organik maddeler, hayvansal atıklar gazlaştırma teknoloji ile T.C. sanayide yeşil dönümün lideri yaptı. WASTE TO ENERGY patent ve lisans anlaşmaları ile dünyanın 6 yeşil ekonomisinden biri oldu. Yeşil kompleksite potansiyelini gerçekleştiren T.C. almanya nın en önemli partneri oldu. Niş alanlarda yeşil teknoloji geliştiren T.C. nin sera gazı ve küresel ısınmayı önlemede katkısı #diep2053 digital think tank sayısı artması sayesinde gerçekleşti. Biruni Akı Evren ağının upgrade&update versiyonu olan #diep2053 konsey üyeleri, dünyanın her yerinde Türk bilim insanları, mühendisler, ceo&boss ve hezarfenlerden oluştu. Özellikle ülkemizde linyit gazlaştırması sayesinde, karbondioksitin tutulması mümkün oldu. ( yanma öncesinde sentetik gazın ifade ettiği CO nu CO2 dönüştürerek ve gaz türbininde sadece hidrojen yakarak ). Böylece elde edilen hidrojen yakıt pillerini beslendi. Ayrıca tutulan CO2 ile hidrojenin tepkimesi ve katalik süreçler sayesinde metan gazı veya metanol gibi sıvı yakıtlar üretildi. Elbette hidrojenin yenilebilir kaynaktan üretildi. Türkiyede max kapasiteye ulaşan RES, ve GES lerin ürettiği elektrik ile suyun elektrolizi çok ekonomik oldu. Böylece RES, GES ürettiği fazla elektrik, için bir nevi enerji depolama çözümü de ortaya çıktı. Organik atıkların enerji üretiminde kullanılması da CO2 NEUTRAL bir teknoloji hatta eksi CO2 üretimine dönüştü. Bu nedenle yeşil osb ler chip gibi katmadeğeri en yüksek üreten, ileri yeşil teknoloji şirketlerine döndü, hani bir silikon vadisi varmış ya 100 sene önce, izmir yeşil dijital döngüsel ekonominin başkenti oldu dünyanın. Artık izmire ve T.C. ye sadece Aziz Sancar, Uğur Şahin ayarında bilim insanları göç edebiliyor.
Tasası olanın tasarımı olur.
Tarih bilincine sahip olmadan, gelecek şekillendirilemez
Okumak yay; Yazmak ok.
No nauture, No future
Deal. The green new deal for 2123
Cahit GÜNAYDIN
#diep2053 Konsey Üyesi