Değerli Katılımcılar

Şah İsmail (Hatayi)

Tam ismi Ebu’l-Muzaffer bin Haydar bin Cüneyd es-Safevi olan İsmail, günümüz İran İslam Cumhuriyeti’nin önemli kültür merkezlerinden olan Erdebil’de doğdu. (17 Temmuz 1487) Safevî tarikatının şeyh ailesinin çocuğu olan İsmail, Safevî Hükümdarı olduktan sonra Kafkasya, İran ve Anadolu’nun içlerine kadar geniş bir coğrafyada etkili bir siyaset ve kültür adamı olarak tanındı. 

Otuz yedi (37) yıllık kısa ömründe önemli siyasî başarılar elde etti. Hatayi mahlası ile aruz ve hece ile şiirler yazdı. Çocukluğunda ve gençliğinde yaşamış olduğu zorluklar şiirine de aksetti. Azerbaycan edebiyatının tanınmış şairlerinden Nesimi’den Fuzuli’ye kadar olan dönemde şiirleri önemli kitleler tarafından takip edilir oldu. Özelikle hece ölçüsü ile yazdığı şiirler Anadolu’da gelişen halk ve tekke edebiyatını etkiledi. 

Kısa ömrü dinî ve siyasî çevrede geçtiği için şiirlerinde dini ve siyasi motifler öne çıkmaktadır. Mesela;

Allah Allah deyin gaziler,

Gaziler deyen Şah menem,

Karşu gelün secde kılun,

Gaziler deyen şah menem.

Söylemi onun bu yönünü gösterir. Diğer taraftan;

Şah Hatayi’m eydür Bağdad’dır vatan

İkilikten geçip birliğe yeten

Erenler yanında kıyl ü kal tutan

Yolu dikenlidir hardan sayılır

Söylemi de onun dinî yönünü aksettiren güzel bir örnektir.

Azerî Türkçesi ile de şiirler yazan ve Azerbaycan’da Şah İsmayıl Safevî olarak tanınan şair ve devlet adamı Hatayi adına düzenlenen Uluslararası Kafkasya’ya Genç Bakışlar III adlı sempozyum, Avrasya (Kafkasya, Kafkasya ötesi (Orta Asya) ve Anadolu) coğrafyası üzerine iktisadî, sosyolojik, kültürel, sanatsal, siyasî, edebî, felsefî ve tarihî alanlarda lisansüstü (yüksek lisans ve doktora) çalışmalar yapan veya yapmakta olan araştırmacılar için bildiri fırsatı sunmaktadır.

Erdebil’de görüşmek dileğiyle…

Saygılarımla

Prof.Dr. Orhan SÖYLEMEZ
Düzenleme Kurulu Adına