Prof. Dr. Veysel BOZKURT
Acı büyük. Yazmak zor. Binlerce insan, buz gibi bir ayazda, göçük altında yardım bekliyor. Görevliler/gönüllüler aralıksız çalışıyor. Afet sosyolojisi bağlamında bazı hatırlatmaları yapmak yararlı olabilir:
1-Afetler toplumda dayanışma duygusunu güçlendirir. Nitekim kan vermek dâhil binlerce insan yardım için sıraya girmiş durumda. Yapacağımız en büyük iyiliklerden birincisi çevremizde morali ve dayanışmayı artırmaktır.
2-Toplumsal dayanışmayı güçlendirmek için, sorunların çözümüne katkı sağlayan pozitif bir dil kullanmak önemli. Bu konuda medya çalışanları kadar, bütün sosyal medya kullanıcılarına da sorumluluk düşüyor.
3-Afetlerde bilim insanlarına ve yöneticilere güven son derece önemlidir. Bu sebeple yöneticilerin güvenilir bilgileri düzenli/açık olarak toplumla paylaşması büyük önem taşır.
4-Pandemi sonrasında da gördüğümüz gibi bilim insanlarının akademik toplantılarda konuşmaları gereken fikir ayrılıklarını bu kez de yerbilimcilerin medyaya taşımaları insanların mevcut güvensizliğini derinleştirmektedir.
5-Önümüzdeki dönemde toplumda artan travma sonrası stres bozukluklarına hazırlıklı olmak ve bunun önlemlerini almak gerekir.
6-Afet dönemlerinde korku ve kaygı artar. Önümüzdeki dönemde akıl dışı yeni komplo teorilerine hazırlıklı olalım.
7-Bilim insanlarının sorumlu davranması ve aralarındaki ihtilafları akademik toplantılarda yapmaları, toplumdaki kafa karışıklığının azaltılması yanında bilime güveni artırır.
8-Afetler aynı zamanda toplumda öfkeyi de tetikler. Halk devletten adeta depremin geri alınmasını, hayatını kaybedenlerin geri getirilmesini ister. Olası öfke patlamalarına hazırlıklı olmak gerekir.
9-Yıkılan binaların baş sorumluları, görevini gereği gibi yapmayan müteahhitler, mühendisler ve kamu görevlileridir.
10-Sorumluların ortaya çıkartılması, cezalandırılması ve teşhir edilmesi, halkın öfkesini kısmen hafifletebilir. Ayrıca bundan sonraki olası istismarcılar için de kısmen uyarı olabilir.
10-Böyle dönemlerde insanlar öfkelerine ortak ararlar. Serinkanlı analizler bazı insanlar için sinir bozucu olabilir. Ancak şu an için, gün dayanışma günüdür; yaraları sarma günüdür.