Bülten ve ajansların geçtiği haber, Türk dünyası ile dünya kamuoyunda şok etkisi yaptı. Haber metni; “Ermeni kuvvetleri 25 Şubat’ı 26 Şubat’a bağlayan gecede Hocalı kasabasında, 83 çocuk, 106 kadın ve 70’den fazla yaşlı dâhil olmak üzere toplam 613 kişiyi katletti. Yaşanan sadece insanların katledilmesi değildi. Cesetler üzerinde yapılan incelemelerde bir çoğunun yakılmış olduğu, gözlerinin oyulduğu tespit edildi. Hamile kadınlar ve çocukların da bu vahşete maruz kaldığı belirlendi.”şeklindeydi. Bu haberle vicdan sahibi insanların kalpleri kanarken, Ermenilerin saldırgan, vahşi ve barbar özellikleri de bir kez daha ortaya çıktı.
İnsanlık tarihinde masum, silahsız ve sivil insanlara karşı Ermeniler tarafından işlenen bu toplu cinayet ve soykırım, geniş yankılar uyandırdı. Ermenilerin tarih süreci içerisinde işlediği benzer soykırım girişimlerine bir yenisi daha eklenmişti.
Dağlık Karabağ Bölgesi uluslararası örgütlerin de kabul ettiği gibi tarihi ve hukuki olarak Azerbaycan’a ait topraklardı. Rusların desteğiyle gerçekleştirilen bu soykırım, bölgenin bir oldu-bitti hareketiyle Ermenistan’a ilhakını amaçlamaktaydı.
Ali Hasanov’un “Hocalı Soykırımı: Nedenleri, Sonuçları ve Uluslararası Arenada Tanınması” adını taşıyan eseri işte bu soykırım hadisesini bütün yönleriyle belge ve tanıklara dayalı olarak ele almaktadır. Siyasi, askeri, diplomatik yönleri kapsayacak biçimde meydana getirilen bu eser, konuyla ilgilenenler açısından da önem arz eden bir başvuru kaynağı olma niteliğindedir.
Ali Hasanov’un “Hocalı Soykırımı: Nedenleri, Sonuçları ve Uluslararası Arenada Tanınması” eseri, 6 başlık altında incelenerek dünya kamuoyuna duyurulmaktadır. İnceleme konuları şöyle sıralanmıştır:
1-20. Yüzyıl Başlarında Ermenilerin Azerbaycanlılara Karşı Etnik Arındırma ve Soykırımı Siyaseti,
2-20. Yüzyıl Sonlarında Ermenistan’ın Azerbaycan’a Karşı Toprak İddiaları ve Askerî Saldırganlığı,
3-Hocalı Soykırımı 20. Yüzyıl Sonunda Ermenilerin Azerbaycanlılara Karşı Gerçekleştirdikleri En Büyük Cinayettir,
4-Hocalı Soykırımı’na İlişkin Gerçeklerin Dünya Kamuoyuna İlanı,5-Hocalı Faciasını Soykırım Olarak Kabul Eden Uluslararası Bir Örgüt Olarak İslam İşbirliği Teşkilatı,
6-Hocalı Faciasının Uluslararası Arenada Soykırım Olarak Tanınmasının Yaygınlaşması,
Birleşmiş Milletler (BM) 9 Aralık 1948’de. ‘’Soykırım suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’’ni onayladı. Bu sözleşmeye göre soykırım şöyle tanımlandı.
Bu sözleşme bakımından, ulusal, etnik, ırksal ya da dinsel bir grubu, kısmen ya da tamamen ortadan kaldırmak amacıyla işlenen aşağıdaki fiillerden herhangi biri soykırım suçunu oluşturur.
- Gruba mensup olanların öldürülmesi
- Grubun mensuplarına ciddi surette bedensel ya da zihinsel zarar verilmesi
- Grubun bütünüyle ya da kısmen, fiziksel varlığını ortadan kaldıracağı hesaplanarak yaşam şartlarını kasten değiştirmek
- Grup içinde doğumları engellemek amacıyla önlemler almak
- Gruba mensup çocukları zorla bir başka gruba nakletmek
Sözleşmeye bakıldığında Hocalı katliamının ilk üç maddeye tamamen uyduğu görülecektir.
Ermenistan’ın insan hakları, insani değerler gibi pek çok normu, saldırgan ve barbar davranışlarla tanımadığı ortadadır. Bu hukuk ve adalet tanımamazlık nereye kadar sürüp gidecektir?
Ali Hasanov’un “Hocalı Soykırımı: Nedenleri, Sonuçları ve Uluslararası Arenada Tanınması” adlı eseri konuyu bütün ayrıntılarıyla ortaya koymaktadır.
Ali Hasanov, adı geçen eserini şu cümlelerle tamamlamaktadır: “Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Hocalı Soykırımı’nın 20. Yılı dolayısıyla imzaladığı kararda şöyle denmektedir: “Ermeni şovenist çevrelerin Azerbaycan halkına karşı 19. ve 20. Yüzyıllarda aşamalı olarak uyguladıkları etnik arındırma politikasının bir parçası olan Hocalı Soykırımı’na ilişkin gerçeklerin dünya kamuoyuna, dış ülkelerin parlamentolarına duyurulması, Azerbaycan halkına ve bütünüyle insanlığa karşı işlenen bu son derecede ağır askerî suçun uluslararası arenada siyasal ve hukuki tanımının yapılması gerekmektedir.”
Yapılan ve yapılacak olan yoğun diplomatik girişimler ve dünya kamuoyu baskısıyla yüzyılın ayıbı “Hocalı Soykırımı” devletler tarafından tanınarak Ermeni vahşeti ve zulmü bir kez daha tescillenmelidir.
Ali Hasanov’un “Hocalı Soykırımı: Nedenleri, Sonuçları ve Uluslararası Arenada Tanınması” eseri ortaya koyduğu belge ve tanıklarla bir boşluğu doldurmuştur. Kendisini kutlar, bu eserin Hocalı şehitlerimize malum olmasını dilerim.
