Aşık Murat Çobanoğlu
1940 yılında Kars’ın Arpaçay ilçesinin Koçköyü beldesinde çiftçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Karapapak (Azeri) Türkleri’nden ve asıl soyadı Çobanlar olan Çobanoğlu’nun annesi Lala (La’li) hanımdır ve babası, Aşık Şenlik’in çıraklarından Aşık Gülistan’dır. Babası Arpaçay’ın Koçköyünden olup 1920’de Kars’a yerleşmiştir. Karısının erken ölümü dolayısıyla oğlunu o büyütüp yetiştirdi. Babası oğlu Murat Çobanoğlu ile 1970 yıllarında İzmir’e yerleşmiştir ve İzmir’de yaşamaya başlamıştır.
Saz çalmaya ve şiir söylemeye 1951 ‘de gördüğü bir bir rüyada bade içtikten sonra başlamıştır. Murat Çobanoğlu 1966 yılından başlayarak sürekli olarak Konya Aşıklar Bayramına katıldı. Artvin, Konya, Erzurum ve Mut’ta yapılan yarışmalarda dereceler aldı. Özellikle atışma dalında başarı gösterdi. Sık sık radyoda ve televizyonda -değişik konularda- söyledi. Saza egemenliği, ulusal duygularının güçlülüğü ve kendine özgü sesiyle ilgi çekti. Yurt içinde ve dışında düzenlenen bazı şenliklere katıldı.
Aşıklık geleneğinin bir parçası olan türkülü hikâyeler anlatma konusunda da başarılı örnekler veren Çobanoğlu, kendi türkülerinin yanı sıra usta malı türküleri de genç kuşaklara aktarmaktadır.
Türkiye’nin her yerinde bilinen, tanınan Çobanoğlu yıllarca radyo programları yaptı. Halk edebiyatı ve aşıklık geleneği üzerine çeşitli seminerler verdi. Şiirleri çeşitli dergilerde yayımlandı. Türkiye dışında, Avrupa’dan İran’a dek birçok ülkede konserler verdi, yarışmalara katıldı.
1971 yılında Kars’ta açtığı, özellikle usta-çırak ilişkinden her alanda aşıklık geleneğinin sürdürülmesinde katkısı anlamında bir okul niteliğinde olan Çobanoğlu Halk Ozanları Kahvesi yörenin aşıklar merkezine dönüştü.
1965’e kadar Devrani, 1967’ye kadar Yanani, ondan sonra da Çobanoğlu takma adını kullandı. 1968-1987 yılları arasında çıkardığı yirmiye yakın plak ve kaseti vardır, 2 tane de altın plağı bulunmaktadır. Kiziroğlu türküsünü tüm Türkiye’ye tanıtmıştır. Son yıllarında televizyon programlarında Karapapak ağzıyla söylediği türküleriyle herkesin beğenisini kazandı.
Çobanoğlu’na ilişkin Ali Kafkasyalı’nın hazırladığı Aşık Murat Çobanoğlu, Hayatı-Sanatı-Eserleri (1998) adlı bir kitap bulunmaktadır.
26 Mart 2005 tarihinde Ankara’da vefat etti ve memleketi Kars’ta toprağa verildi.
Kars Belediyesi her sene 6 Mayıs-7 Mayıs tarihlerinde anısına Murat Çobanoğlu Aşıklar Bayramı düzenlemektedir.
Yukarıdaki tanıtım yazısı https://www.antoloji.com/murat-cobanoglu/hayati/ sayfasından alınmıştır.
Şiirlerinden Örnekler
Cumhuriyet Destanı
Vatanımın şenlik şölen dört yanı
Dillerine cumhuriyet yazıldı
Elli yaşın kutlu olsun nişanın
Yıllarına cumhuriyet yazıldı
Başkomutan verdi büyük bir komut
Ecdadımdan gelen ulu yolu tut
Doğdu güneş gibi bize bir umut
Kollarına cumhuriyet yazıldı
Kadın erkek bu vatanı koruduk
Nice nice zaferlere yürüdük
Yüksek dağlar gibi duman bürdük
Yellerine cumhuriyet yazıldı
Kabul oldu dilek dilek muratlar
İstiklali nakışladı beratlar
Zafer müjdeleyen küheylen atlar
Nallarına cumhuriyet yazıldı
Kınalı gelinler yetişkin kızlar
Dedemin dilinde tarihi sözler
Göründü hürriyet açıldı izler
Yollarına cumhuriyet yazıldı
Koç yiğitler yurdu tekmil buralar
Vatan vatan diye yanar çıralar
Coş verir ırmaklar kükrer dereler
Sellerine cumhuriyet yazıldı
On Dokuz Mayısla Yirmi Üç Nisan
İlk ışığı aldı bunlardan vatan
Ata’nın gençliğe verdiği ferman
Ellerine cumhuriyet yazıldı
Çobanoğlu elli yıla destanım
Nice elli yılı görsün vatanım
Ben sazımla vatanıma kurbanım
Tellerine cumhuriyet yazıldı.
Mevla’m Emreylese Gökte Güneşe
Mevlam emreylese gökte güneşe
Zerresi dünyayı yakar mı yakar
Kanber Arzu için suda boğuldu
Mecnunda Leyla’yı yakar mı yakar
Bir yanı ışıktır bir yan karanlık
Bazı su durudur bazı bulanık
Kuşlar havadadır sularda balık
Ah çekse deryayı yakar mı yakar
Çalışıyor görür müsün arıyı
O da sever çiçeklerden sarıyı
Bir ana kuş görmez ise yavruyu
Daldaki yuvayı yakar mı yakar
Dünya aynı yerde durur ha durur
Güneşin ateşi her yan kurutur
Esmez ise rüzgar yağmazsa yağmur
Ekinler tarlayı yakar mı yakar
Aşık olan kurtulur mu sızıdan
Ne anladım gönlüm sen bu yazıdan
Bir koyun ki ayrılırsa kuzudan
Meleşir yaylayı yakar mı yakar
Çobanoğlu gündüz olur gecesi
Ne yandan geliyor bu acı sesi
Bir evladın olur ise acısı
Anayı Babayı yakar mı yakar…
Türkiye’m Cennet Gibidir
Türkiye’m cennet gibidir
Kıymetini bilen bilsin
Türkiye’m cennet gibidir
Kötü bakanlar kör olsun
Türkiye’m cennet gibidir
Milli birlik beraberlik
Çok şükür getirdi dirlik
Varlığımız egemenlik
Türkiye’m cennet gibidir
Tabiatı cana değer
Her görenler başın eğer
Edirne’den Kars’a kadar
Türkiye’m cennet gibidir
Aynı beden aynı başız
Aynı gözüz aynı kaşız
Türkler hepimiz kardaşız
Türkiye’m cennet gibidir
Çobanoğlu etti destan
Canım kurban sana vatan
Ayağın basamaz düşman
Türkiye’m cennet gibidir
