Biz kültüre değer verdiğimiz ölçüde bütün politika alanlarında başarılı olacağız. Kültür her şeyi tanımlıyor. Dışişlerinin bir kültürü var. Hukukun, belediyeciliğin bir kültürü var. Türkiye’de İkinci Nemesis (intikam) operasyonunda diplomatlarımız, yabancı misyon temsilcilerimiz öldürüldü. Ama bir dışişleri, diplomasi müzemiz yok. Yani bu hafızayla ilgili bir şey… Bu konuda kamuoyu oluşturmak istiyorsanız, geçmişte olan olayları yeni nesillere aktarmanız gerekir. 2000’lerin başında Danimarka’da bir kültür ve eğitim komisyonu toplanıp şunu ele almıştı. 21. Yüzyıl’da çocuklarımıza geçmişimizden neleri aktarmamız gerekir? Bunu şimdi düşünmemiz gerekir.
Bugün bir televizyon kanalı bütün milli eğitim bakanlığından daha fazla bir hayat tarzı verebiliyor çocuklarımıza… O halde TV’ler ve yeni medyayı doğru kullanmamız gerekecek. Bugün diziler üzerinden tarih öğreniliyor ve tarihi maalesef doğru yorumlayamıyoruz.
Gündemde Ayasofya var. Bugünkü yapı, üçüncü Ayasofya 537’de yapıldı. İslamiyet’ten önce… O dönemde ve daha sonraki çağlar boyunca İslam’a yakın görüşleri olan Hıristiyan fraksiyonları da var. İkonoklast hareketler var. Kiliselerde ikonlara karşı olanlar, ikonları kıranlar var. Bu Hristiyanlar bakımdan kilise ve cami arasında büyük bir yakınlık var. Aksine bazı kiliselerle diğer kiliseler arasındaki farklılık fazla.
Ayasofya’nın cami olmasına itiraz edenler yine itiraz etsinler ben itirazlarına bir şey demiyorum ama, bugün Osmanlı camilerinden, mesela Yunanistan’daki Osmanlı inşası camilerden kaç tanesi cami olarak kullanılıyor? Veyahut 711’den 1492’ye bir Endülüs medeniyetinin bulunduğu İspanya’da o dönem inşa edilmiş camilerden kaç tanesi bugün cami olarak kullanılıyor? Çok uzun bir süre, 781 yıl… Kurtuba camisi bugün katedral değil mi? Toledo’da Bab al Mardum var yine kilise olarak kullanılıyor. Atina’da bir cami açılması uzun zamandır gündemdeydi ama minare yapılmasına izin verilmedi. Selanik’te bir cami yok. Yüzbinlerce Müslüman’ın yaşadığı bir coğrafyadan bahsediyoruz. Biraz da bu perspektiften bakmak gerekiyor bu olaylara.
