Fatih Öztürk

4 Mart’ta eski Rus casusu Sergey Skripal ile kızı, İngiltere’nin Salisbury kentinde zehirlenmişti. Bu olay İngiltere ve Rusya arasında diplomatik krize yol açtı. İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson ifade ettiği gibi Skripal ve kızı, Rus yapımı ‘Novichok’ gazıyla kimyasal saldırıya uğramıştı.

İngiltere Başbakanı Theresa May Moskova’yı İngiliz vatandaşına saldırısından sorumlu olduğunu iddia edip Rusya’ya karşı sert adımlar atılmasına çağırdı. 20 Mart’ta 23 Rus diplomatı İngiltere’den sınır dışı edildi; 26 Mart’ta ABD, 60, Almanya ve Fransa da 4, Ukrayna 13 Rus diplomatı sınır dışı edeceklerini ilan etti. Bazı AB ülkeleri de aynı kararı alacağını söyledi.

Salisbury’daki saldırının perde arkasında ABD ve İngiltere’nin bulunduğunu ifade eden Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, dün bu suçlamalara ve yaptırımlara yanıt verdi. “Diplomatlarımızı sınır dışı eden her bir ülkeye özel yanıt verilecek. Avrupa Birliği zirvesinde, tüm sorumlulukla söylüyorum, İngiltere bu ülkelere topraklarında yaşananlarla ilgili tek bir gerçeğe dayalı bilgi vermedi. Tamamen politik açıklamalar ve sloganlar atıldı ve bu duruşla dayanışma talep edildi” dedi.

Peki Sergey Skripal kimdir?

Skripal, Rus İstihbarat Servisi (GRU) eski albayıdır. 1990’lı yıllardan itibaren İngiliz MI6 servisine bilgi sızdırdı, casusluk yaptığı suçlamasıyla 2006’da ona 13 yıl hapis verildi. Ancak 2010’da Rusya başkanı Dimitri Medvedev tarafından affedilmiş ve ABD’de tutuklanan 10 Rus ajanıyla takas edilen casuslar arasında yer aldı. Bundan sonra İngiltere’ye gelen Skripal, Salisbury kentinde yaşadı. AFP’nin haberine göre Skripal’ın arkadaşı Vladimir Timoşkov, “pişmanlık” duyan eski albayın 2012 yılında af için Putin’e yazdığını ve Rusya’ya gelerek yakınlarını görmek istediğini iddia etti.

Saldırı tuhaf görünüyor

Görünüyor ki Rusya’ya Skripal’ı öldürme nedenleri yoktu. Putin, Batıyla ilişkilerini zorlamak istemiyor. Rusya’da üretilen ‘Novichok’ gazı kullanılmasının Moskova’ya işaret edeceğini herkes bilirdi. Ama ‘Novichok’ mu kullanıldı? Şu ana kadar İngiltere hiç ispat veya örnek ortaya koymadı.

‘Casus krizi’ Rusya’ya karşı bir provokasyon gibi görünüyor. 2016 yılının sonunda yer alan Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov’un öldürülmesine benzer. O suikast FETÖ ya da Daeş veya CİA yaptıysa da hedefi açık – iyileşen Türkiye-Rusya ilişkilerini bozmak.

Türkiye’ye karşı aynı provokasyon yer alabilir mi?

İngiltere’deki gelişmelerin amacı ise, Batı ülkeleri ile Moskova arasında diplomatik krizi yaratmak. Böyle taktik faydalı olursa belli ki sıkça kullanılacak. Örneğin ABD ve Türkiye arasında açık gerilim var. Kimse Türkiye veya Amerika vatandaşı zehirleyip istenen tarafı suçlayıp bundan faydalanabilir. Maalesef bugün bazı ülkeler bu gibi politikayı sürdürüyor…