Türk Kurtuluş Savaşı’nın 5 önemli meydan muharebesinin üçü Eskişehir civarında yapılmıştır. Eskişehir, Kurtuluş Savaşı’nın kilit noktalarından birisini oluşturduğundan, savaşta mâddî ve mânevî olarak çok yıpranmıştır.

Safha safha Eskişehir’in Kurtuluşu

1. Dünya Savaşı sonrasında demiryolu hattını denetlemek amacıyla 23 Ocak 1919’da Eskişehir İstasyonunu işgal eden İngiliz kuvvetleri, Kuvay-ı Milliye’nin baskısıyla, 20 Mart 1920’de, işgâle son verdi.

TBMM Başkanı Mustafa Kemâl Paşa, 21 Haziran 1920 günü saat 11:00’de, Millî Savunma Bakanı Fevzi Çakmak Paşa ve Genelkurmay Başkanı Albay İsmet İnönü ile birlikte tren istasyonuna gelmiştir. Yunan taarruzunun aldığı vaziyeti, sınıf arkadaşı ve Batı Cephesi Komutanı Ali Fuat Cebesoy ile burada görüşmüştür. Aynı gece Ankara’ya hareket etmiştirler.

1921 yılında Eskişehir’e 40 km. uzaklıktaki İnönü’de, Birinci ve İkinci İnönü Muharebeleri yapıldı.

20 Temmuz 1921’de Yunanların işgal ettiği Eskişehir bir süre Yunan ordularının karargâhı oldu.

Eskişehir-Kütahya Savaşları sonunda Türk Ordusu Sakarya’nın doğusuna çekildi.

23 Ağustos 1922’de Yunanlılar yeniden saldırdı.

30 Ağustos 1922’de başlayan Büyük Taarruz ile düşman püskürtülmeye başladı ve 2 Eylül 1922 günü, Seyitgazi yönünden gelen Türk Süvarileri Tekkeönü’nden Eskişehir’e inerek düşman kuvvetlerini Eskişehir’den çıkardılar.

Eskişehir, Kurtuluş Savaşı’nın son aşaması olan Büyük Taarruz sonrasında 2 Eylül 1922’de kurtarıldığında yıkıntı hâlinde harap bir kasabaydı. Bugün ise Türkiye’nin modern şehirlerinden biri haline gelmiştir.

Kırmızılar Âilesi olarak, târihte eşine ender rastlanılan bir vatanseverlik ve kahramanlıkla yürütülen savaşlar sonucunda kazanılan millî mücâdelenin yükünü en fazla çeken şehirlerimizden birisi olan Eskişehir’in Düşman İşgalinden Kurtuluşunun 95. Yıldönümünü kutluyoruz…