Kadîr, Allah’ın güzel isimlerinden biridir; değer koyan, kıymetlendiren demektir. 

Bir şeyin kadri, o şeyin değeri ve kıymeti demektir. Kadîr suresindeki “leyletül kadr” kadîr, kıymet ve değer gecesi demektir. 

Kadîr; kadir gecesine değer yükleyen Zat’tır.

Allah yarattığı her şeye değer koyar ve onu kıymetlendirir. Evrende değersiz hiçbir şey yoktur. Çünkü Allah her şeye Kadîr’dir

İnsanı değerli kılan kaynak ise Kur’an’dır: “Enzelna” olandır, Allah’tan indirilendir.

KADİR GECESİ

Kadîr gecesi, kıymetli gece demektir, bir ömre bedel gece…

Bu gece, değerini Kur’an’a borçludur… Bir gece ki; o geceye Kur’an indi, bin aydan daha hayırlı oldu…

Önemli olan, tenzil olan Kur’an’ı hayata indirmek… Kur’an’la hayatımızı değiştirmektir. 

Anlayarak Kur’an okunan her gün ve gece Kadîrdir. 

KUR’AN DEĞER KATAR

Dün bedeviyi medeni, haramiyi sahabi yapan bu kitaptı… Ama önce Kur’an’ı alıp hayat sahnemize taşımamız gerekiyor. 

Hiç bir şey O’nunla aramıza girmemelidir.

O halde Kur’an’ı yaşayalım ki, diri ve duru kalalım… Değerli olalım. Kıymetli olalım. 

ANMAK, AMA ANLAYARAK…

Anmak İnsan için lazımdır ama birçok put, bu anmalarda peydahlandı.

Anmalar çığırından çıkarsa anlamayı yok eder.

Kadir suresinin konusu anma, kutlama ve törenlerle alakalı değil ki… Kur’an’ın insana değer katmasıyla alakalı. 

KUR’AN BİR MÜMİN İÇİN OLAĞANÜSTÜ BİR OLAYDIR 

Kadir Gecesi ise, Kur’an’ın doğum günüdür. 

Kur’an’ın inişi, yani doğumu bir tören konusu olabilir mi? Olur tabi.

Kuran iki peygamberin doğum gününü kutlar. İsa ve Yahya: “Doğduğun güne selam olsun (Meryem 19:15-33).”

Kuranın doğum günü çok önemlidir. Ya doğmasaydı? İyi ki doğmuş… 

Peki, nasıl k

utlayalım?

Kadir suresi kuranın doğum günü suresidir: Sure okununca anlaşılır. 

Surede anahtar kelime; Kadîr: Ölçü kadir kıymet, ayar, standard demektir. Demek ki Kadir Suresi ayar verme suresidir, Standard hatırlatma suresidir. 

Biz onu kadir gecesi indirmeye başladık. İndirdik değil…

MAKSAT KADİR GECESİNİN ZAMANINI BİLMEK Mİ?

Kadir gecesi, Ramazanın 27, 21, 25, 17, 7, 19. günlerinde olabilir veya yıl boyunca arayın deniliyor. Kimi de asla bilinemez diyor. 

Nebi kadir gecesini niçin bildirmez ki? Vahyin gelişi, Allah Resulünün hayatının en önemli olayıdır ve asla hatırdan çıkmayacak bir nimettir. O da söylemediğine göre, geceyi aramak gerekli değildir. 

Kadir gecesini Ay Takviminde arayamayız. Çünkü her yıl on gün erken geliyor. O halde ay yılında ve ramazanda da aranamaz.

Sonuç; Kur’an’ın doğum günü zamanda aranamaz.

Gerçek gecenin tesbiti güneş yılıyla olur. Diyelim ki 11 Mart 611…

Kur’an’ın inmeye başladığı geceyi bildik. Ne olacak? İnsan daha iyi bir insan mı olacak? Ne kazandıracak? 

KADİR GECESİ NE DEĞİLDİR?

Kadir gecesi insanın yakalayıp günahlarının anında sıfırlanacağı bir piyango değildir, günahların yıkanacağı çamaşır makinası veya kirlerin temizleneceği çamaşır suyu değildir. 

Kıvrılmış bir takvim yaprağı değildir. Kadir; bir gece değildir.

KADİR GECESİ NEDİR?

Kadir gecesi kadir kıymet bilmektir. Onu takdir etmek, onun ilke, anlam ve değerine ulaşmaktır. 

Ölçü, ayar (kalibrasyon) standard değerini bilmektir.

Anlamın değerini bilmek, anlamın peşine düşmektir. Anlamı çıkınca, akla ihtiyaç kalmıyor. Allah anlam demektir. 

Kadir, bize iç ve dış dünyayı gösteren ayetlerin değerini bilmektir. Kadir, onun var oluş amacı gerçekleştirmekle olur. 

Kur’an’ın varlık amacı nedir? Rehberliktir. Rehber edinmektir. Kur’an ilke ve sınırları temsil eder. Bunların peşine düşmemizi ister. Kadir gecesi, iç ve dış dünya ayetlerin değerini bilmektir.

Kuranı değerine göre okumaktır. Hafızın sesi güzel mi? Saplantısından kurtulmaktır.

SUREDEKİ SEMBOLLERİ OKUMAK

Bin aydan hayırlı gece, yani bir ömürden hayırlı olabilir, zira bin ay 83,3 yıl eder. Ortalama ömür de 83,3 civarındadır.

Ecel, Allah’ın takvim kıvırtıp, Azrail’in eline vermesi değildir. Ayrıca Azrail diye bir melek de yoktur. Herkese mahsus ölüm melekleri vardır. 

Eğer Allah takvimi kıvırmışsa, birini öldürene ödül vermek gerekir. 

Eceli Rabbimiz kurallara bağlamıştır (Fatır 35:11). Buna göre ecel, 3 sistemin iflasıyla oluşur: 1. Sinir sistemi, 2. Solunum sistemi, 3. Dolaşım sistemi. Bu sistemlere iyi bakılırsa ömür uzar. Nitekim Türkiye’de son 30 yılda ortalama ömür 15 yıl uzamıştır. 

BİN AYDAN DAHA HAYIRLI NE DEMEK? 

Öyle bir hayat yaşa ki, bir gecesi bir ömre bedel olsun. Nasıl mı olur?

İlkeli, ayarlı ol, kadir, kıymet, sınırlarını, kendini bil. Doğru yola yönel ve insan olarak sorumluluğunun farkında bulun. 

Bunlara dünyada hiçbir insan itiraz etmez. Hasan da, Hans da, Mary de Meryem de… İslam bu anlamda evrenseldir

Tersi ne olur?

Bunlardan yoksunsan, bir ömür bir gece kadar değersizdir.

KUR’AN’IN KADİR KIYMETİNİ BİLDİK Mİ?

Kur’an’a ecza dolabı muamelesi yaptık, ötenazi iğnesi, konser repertuvarı, alınıp satılan mal, falcı fincanı, duvar ve kütüphane süsleme, cenaze marşı, ağrı kesici hapı, uyuşturucu hapı, büyücü ipi, simyacı kazanı, savaş broşürü (Muaviye Sıffin savaşı), uyutma ninnisi, yaşlı eğlencesi, şehvet hapı (viagra), fen bilimleri kitabı, anayasa kitapçığı. Hâlbuki anayasa değişir, anayasaya ilave yapılır, anayasadan madde çıkartılır. Bazı hallerde de askıya alınır. Kur’an anayasa olsa bunlar yapılabilir mi?

Kur’an’a muhafazakâr ideoloji manifestosu muamelesi yapmak, Kur’an’dan bir devlet yönetimi istemek bir mevzuat istemek Kur’an’ı anlamamaktır. Aynı şekilde Kur’an’ın matematik, fizik, kimya, biyoloji, jeoloji, astronomi kitabı olmadığı gibi…

Kur’an ceza hukuku kitabı, kriminoloji kitabı da değildir. İşi bu değildir. Kur’an’ın işi ve amacı rehberliktir. 

Yoksa büyük hırsızlar, küçük hırsızların ellerini keserler.

Kur’an’a slogan kitapçığı muamelesi yapmak onu hayatımızdan çıkartmaktır. 

KURANIN KADİR KIYMETİNİ BİLMEMENİN SONUCU 

Anlamı öldürdük sayfaları kutsadık, Düşünceyi öldürdük papağanlığı kutsadık, Ahlakı öldürdük ritüeli kutsadık, Adaleti öldürdü, iktidarı kutsadık, İffeti öldürdük örtüyü kutsadık, Ayeti öldürdük illüzyonu kutsadık, Emeği öldürdük adam kayırmacılığı ve rantı kutsadık.

Şurayı, ortak aklı öldürdük, tek adamlığı kutsadık, İradeyi öldürdük kör itaati kutsadık, İnsanlığı öldürdük ilkel kabileciliği kutsadık.

Her sahte kutsal insana doğrultulmuş bir silahtır. Özgürlük, onur, akıl, irade, vicdan ve kişiliği azaltır.

Yahudi ve Hristiyanlar için ahitler “kutsal kitap”tır. Müslümanlar için kuran “kutsal kitap” değildir.

Kur’an’da, Kur’an’a isim olarak geçen 45 isim ve sıfatı içinde Kuddûs ve mukaddes niçin yok?

Bir insan için Kur’an dokunulur, ulaşılır, anlaşılır…

Kutsallaştırmak onu, mehcur, yani garip, yetim bırakmak ve hayattan çıkartmaktır. Bugün olduğu gibi…

KUTAN KİTABI MUKADDES DEĞİLDİR

İlahi kelam anlaşılabilir, kutsal anlaşılmaz gizemlidir.

İlahi kelam Mübin (açık), kutsal sırlı, ezoterik, ve mistiktir.

İlahi kelam aktiftir, kutsal pasif bir fetiş nesnesidir.

İlahi kelam aktüeldir, kutsal tarihsel ve müzeliktir.

İlahi kelam delile çağırır, kutsal doğmaya çağırır.

İlahi kelam sorgulanır, kutsal aynen kabul edilir.

KADİR GECESİ NASIL PİYANGO GECESİ OLDU?

“Kadir gecesini kutsiyetine inanarak ibadetle geçiren kimse geçmiş günahları bağışlanır (Müslim).”

“Kadir beklemek” diye bir ifade var; bildiğiniz piyango… 364 gün her türlü günah işlenecek, sonra kadiri yakaladın mı sıfırlanacaksın. 

Hâlbuki Allah, bütün zamanlarda ve mekânlarda samimi olarak yapılan istiğfar ve tövbeleri kabul eder. Bunun yeri ve zamanı olmaz.

Allah Resulünün ağzından bir de hadis uydururlar: “Bir kimse abdestin arkasından Kadir suresini bir kere okursa Sıddıklardan, iki kere okusa şehitlerin divanındadır. Üç kere okursa, Allah onu peygamberleri haşrettiği gibi hasreder”. 

Kadîr ismiyle bize yansıyan ve Kur’an’la her anımızı Kadîr yapan Rabbimiz. Seni sınırsızca övüyor ve çok seviyoruz.

Hayırlar diliyorum

Ankara, 17 Nisan 2023

Prof. Dr. Orhan ARSLAN