KERKENES VE GÜNEŞ TUTULMASI EFSANESİ
Yozgat ili, Sorgun İlçesi Şahmuratlı Köyünde bulunan Kerkenes Harabeleri ile ilgili anlatılan “Kerkenes ve Güneş Tutulması” Efsanesi;
Önceleri buralarda egemen olan Asur İmparatorluğu MÖ 612 yılında, Med ve Babillilerin ortak saldırısına yenik düştü. Medler imparatorluklarını Anadolu yüksek platosu boyunca, batıya Kızılırmak’a doğru genişlettiler ve Kerkenes Dağı üzerinde, Herodot tarihinde Pteria adıyla anılan yeni büyük bir şehir kurdular. Yine Herodot’a göre, Medler ile Lidyalılar arasında yıllardır uzayıp giden savaşın altıncı yılında, muharebe bütün şiddetiyle devam ederken tıpkı Thales’in o yıl için tahmin ettiği gibi gün geceye döner. Sonradan “Güneş tutulması muharebesi” olarak adlandırılacak bu olay, MÖ 585 yılının 28 Mayis günü meydana gelir. Kilikyalılar ve Babiller’in arabuluculuğuyla imzalanan barış antlasması ile sınırlar tekrar belirlenir ve antlaşma karşılıklı kız alıp verme ile sağlamlaştırılır. Heredot’a göre, Med şehri Pteria orta Kapadokya bölgesinin savunmas en güçlü şehridir. Bu sur duvarlarının gerçek boyutları, Lidya Kralı Krezüs tarafından şehir yakıldığından ve güçlü taş duvarı en azından kısmen yıkıldığından beri ilk kez 1999 yılında ortaya çıkarıldı. Krezüs, Delfi’deki meşhur kehanet merkezine Kızılırmak’ı geçtiği takdirde ne olacağını sorar ve karşılığında “güçlü bir imparatorluk yok olacak” cevabını alır. Tanrıların belirgin desteği eşliğinde, ordusuyla doğuya yönelen Krezüs Pteria’yı ele geçirir ve şehir halkını tutsak eder. Böylece Pers kralı Büyük Kiros’un öfkesini üzerine çeker. MÖ 547 yılında Lidya ve Pers orduları Pteria yakınlarında karşılaşır, fakat yenişemezler. Krezüs başkenti Sart’a dönerken o yıl içerisinde başka savaş beklememektedir. Fakat Büyük Kiros, sözkonusu kralın peşine düşer ve Lidya başkenti Sart’ı zapteder. Kehanet gerçekleşmiştir, Krezüs güçlü bir imparatorluğu yok etmiştir; kendi imparatorluğunu.
KERKENES DAĞI EFSANESİ
İlimiz, Sorgun İlçesi Şahmuratlı Köyünde bulunan Kerkenes Harabeleri ile ilgili anlatılan “Kerkenes Dağı” Efsanesi;
Melik Acem, Keykubat’ın oğlu Keykavus Acem toplumundandır. O zaman Türk islam Efrasyab yidinde bulunuyordu. Nahiyeyi sebah Yemen ve hatta M.ö. 4000 yıllarında yaşamış olan Süleyman (A.S.) yidinde bulunan şehirlerdir. Keykavus Süleyman Peygamberden çalışkan, yiğit insanlar istedik! “Benim yidimde bulunsunlar onlara şehir yaptıracağım” dedi. Süleyman (A.S.) da istediği insanlardan Keykavus’un emrine verdi. Rüstem Destan Subaşılık görevi yürütüyordu. Keykavus’un Siyaveş isminde bir oğlu oldu. Oğlunu Rüstem Destan’ın emrine verdi, iyi yetişmesi ve askerlik bilgisinin artırılması için onun yanında bulunmasını istedi. Keykavus şehir inşasına uzun ve yorucu çalışmalar sonucunda 7 fersah (Fersah=5 KM.) o şehrin etrafına da 4 kat metin boru yaptılar, şehrin inşasını tamamladıktan sonra, insanlar gelip şehre yerleştiler, o şehrin ismini de Kerkenes koydular, insanlardan bu şehrin güvenliğini sağlamak için belli bir grup nöbetçi koydu. Ama deprem neticesinde Kerkenes viran oldu, insanlar şehrin yerle bir olmasını engelleyemediler. Bunun üzerine Keykavus güvenliği sağlamakta görevli bulunan nöbetçileri ve diğer ilgilileri öldürttü, şehir neticede viran oldu. Keykavus hayatta bulunan birlikleri ile Yemen’e vardı. Padişah ile birlikte savaşarak Keykavus ve taraftarları yenildi.
KERKENES KALESİNİN FETHEDİLMESİ EFSANESİ
İlimiz, Sorgun İlçesi Şahmuratlı Köyünde bulunan Kerkenes Harabeleri ile ilgili anlatılan “Kerkenes Kalesinin Fethedilmesi” Efsanesi;
Kerkenes şehri düşmanların elindeymiş. Battal Gazi, burayı almak istemiş. Akşam üzeri tüccar kılığında kaleye gelmiş. Develere sepet yüklemiş, sepetlerin içine de askerlerini bindirmiş. Üzerlerine de kumaş örtmüş. Kumaş tüccarı kılığında Kerkenes’e girmiş.
Kralın askerleri kumaş almak istemişler. Battal Gazi:
“Bügün akşam oldu, yarın satarım” diye askerleri geri göndermiş. Ortalık iyice kararınca askerlerini sepetlerden çıkararak gece kaleyi fethetmiş. Sabah ezanını Kerkenes’de ki kalede okumuş.
KERKENES SÜLÜK GÖLÜ EFSANESİ
İlimiz, Sorgun İlçesi Şahmuratlı Köyünde bulunan Kerkenes Harabeleri ile ilgili anlatılan “Kerkenes Sülük Gölü” Efsanesi; Battal Gazi, Kerkenes Kalesi’ni fethettiği sırada, kale yakınlarında atının bacakları parçalanır ve yara olur. Battal Gazi attan inerek onu serbest bırakır. At yayıla yayıla içinde sülüklerin bulunduğu bir su birikintisine varır. Su içerken ayaklarına Sülükler yapışarak pis kanı emerler, atın ayağı iyileşir. Battal Gazi, suyun etrafını temizleyerek küçük bir göl haline getirir. Adını da Sülük Gölü koyar. Tedavisinde sülük kullanılması gereken hastalar buraya gelerek tedavi olurlar veya buradan tutulan sülükler halk pazarlarında tedavi amaçlı satılır.