Örnek Bir Hukukçu Abdüllatif Suphi Paşa – “Türk Ocakları’nın Ebedi Genel Başkanı Hamdullah Suphi Tanrıöver’’in Babası
Anayasa Mahkemesi Başkanı Prof. Zühtü Arslan, AYM ‘nin kuruluşunun 61.nci yıldönümünde, kamuoyunda adalet ve yargıya güven duygularının sarsıldığı dönemde çok önemli bir konuşma yaptı. “Asıl olan hukuktur” diyerek Anayasa’nın 138.maddesinde mahkemelere emir emir ve talimatı verilmesinin, hatta tavsiye ve telkinde bulunulmasının yasaklandığını belirtti; yargı bağımsızlığını vurguladı: “Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı hâkimin çekinmeden ve endişe duymadan, herhangi bir tesir altında kalmadan, tarafsız tutumla ve özgürce karar vermesidir.” Bunu, derken Namık Kemal’in anlamlı bir beytini okudu:
“Bulunmazsa adalet milletin efradı beyninde
“Geçer bir gün zemine, arla çıksa payei devlet “
Söylediklerini doğrulayan bir örnek olarak 140 yıl önce, Abdülhamid Han döneminde Abüdüllatif Suphi Paşa’nın reisliğini yaptığı İstinaf Mahkemesi’nin Namık Kemal hakkında beraat kararı verilmesinden hoşnut olmayan Padişah’a bu kararı hangi nedenle verdiğini izah eden cümlesini hatırlattı.
Namık Kemal dâhil herkes mahkûmiyet kararı verileceğini düşünüyordu. Bunun Padişah’ın arzusu olduğu da biliniyordu. Abdüllatif Suphi Paşa bir süre önce yazdığı yazıda Namık Kemal için “nebbaş” (mezar soyguncusu) ifadesini kullanmıştı. Karar beraat olunca herkes şaşırmıştı. Paşa karardan memnun olmayan Padişah’a ilettiği mesajında, kararının gerekçesini kısaca arz eder “Yarın ikimizin de huzuruna çıkacağımız büyük sultandan korkarım”.
Suphi Paşa’nın bir hâkimin kararlarında neyin esas olması gerektiğini veciz bir tarzda ortaya koyan bu sözleri AYM Başkanı tarafından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve bu makama aday olan Kılıçdaroğlu’un da oldukları toplantıda ifade edildi. Prof Arslan’ın konuşması, hukuk devleti ve yargının bağımsızlığı gibi konularda yaşanan sorunların çözümü hususunda verilen önemli bir mesajdır. Ancak bu konuşma İstanbul’da her gün yayınlanan yirmiye yakın gazeten sadece dördünde yer bulabildi. Köşe yazarlarından Taha Akyol gibi devletin hukuka bağlı olması, özgürlük ve demokrasi konularında hassasiyeti bulunan belli birkaç yazarın dışında bu konuşmayı yazan olmadı. Zira Prof Arslan’ın sözleri eleştirel bir nitelik taşıyordu. Basınımızın siyasi angajmanı olmayan, objektifi kalmaya özen gösteren, kaliteli sayılı kalemlerinden biri olan Akyol’un belirttiği gibi , “AYM Başkanı Prof Zühtü Arslan, sempozyumdaki açılış konuşmasında yine hukukun üstünlüğünü savundu, yine yüksek bir akademik düzey örneği ortaya koydu”. Hukuk ve demokrasimizin içinde bulunduğu kalite sorununu aşabilmek için karar vericiler liyakatli hukukçuların insanların, yazarların eleştirileri peşinen red etmeleri doğru olmuyor. Yanlışlar görülmezse nasıl düzeltilecek. Hukuk ve yargı konularına siyasi pencereden bakıldığı sürece bu alanda yapılan değerlendirmelerde sürekli alt sıralarda kalır üzülürüz. 
Abdüllatif Suphi Paşa’nın Türk Ocaklılar açısından önemli diğer bir özelliği Genel Başkanımız Hamdullah Suphi Bey’in babası olmasıdır. 1886’da 68 yaşında Hamdullah Suphi henüz bir yaşındayken vefat eden Abdüllatif Suphi Paşa’nın çok hareketli geçen dramatik bir hayatı var. Kastamonu’dan Mora’ya Trapolice kentine göç eden Menuşoğulları ailesindedir. Dedesi Abdurrahman Sami (Paşa) babasının vefatı üzerine genç yaşta ailenin sorumluluğunu yüklenir 1826’da Yunan ayaklanmasında Trapolice kentinde yaşayan otuzbine yakın Türk ve Müslüman’ın vahşice katledilmeleri sırasında, Venedikliler tarafından esir alınarak sağ kalabilen aile, bir süre esaret hayatı yaşadıktan sonra Mısır’a getirilip bırakılır. Abdurrahman Sami Mehmet Ali Paşa’nın hizmetine girer. Tahsilli ve becerikli bir insan olduğundan, görevlerinde başarılı olur, kısa zamanda yükselir. M. Ali Paşa’ ın müsteşarlığını yapar, Mirliva rütbesi verilir, paşa olur. Bu arada Abdüllatif Suphi de iyi bir eğitim görür. M.Ali Paşa’nın vefatı üzerine ailece Payitahta göç ederler Baba ve oğlu nitelikleri ve bilgileriyle kendilerini bemen gösterirler, Padişah Abdülmecit’in takdirini kazanırlar, Baba Abdurrahman Sami Paşa ilk Maarif Nazırı olur. O’nun kısa süre sonra vefatının ardından Abdüllatif Suphi Paşa üst düzey önemli makamlarda görev alır ve başarılı olur. Mısır’da iken M. Ali Paşa kendisinden İbni Haldun’un tarih kitabının Türkçe’ye tercümesini ister ve iki cildin tercümesini tamamlar. Suphi Paşa değişik dönemlerde Maarif, Ticaret ve Maliye Nazırlıkları yapar Dört lisan bilen ve İlmi kapasitesiyle temayüz eden Paşa Namık Kemal’in yargılandığı sırada İstinaf Mahkemesi başkanıdır, Abdülhamit Han kendi isteğine aykırı karar vermesini anlayışla karşılar, ceza vermeye kalkışmaz. Ayrıca bir yaşında yetim kalan Hamdullah Suphi ilkmektebi bitirince Mekteb-i Sultani’de (Galatasaray Lisesi) parasız yatılı okuması için irade çıkarır ve burada okumasını sağlar.
Hamdullah Suphi’nin annesi Ülfet Hanım oğluna çok düşkündür Hamdullah Bey İngilizlerin İstanbul’u işgal edip Meclis-i Mebusan’ı da basmaları üzerine Milli Mücadeleye katılmak maksadıyla Ankara’ya gelir. Ardından annesi de gelir, Mustafa Kemal Türk Ocakları Reisine büyük itibar gösterir, önemli görevler verir. Maarif Vekili olması üzerine “O aile boyu Maarifçidir, babası, dedesi ve eniştesi de bu görevi yapmışlardı” diyerek takılır. Tanrıöver soyadını ilk adının Türkçe karşılığı olarak Atatürk vermiştir. Annesi Ülfet Hanım 1938’de vefat ettiği sırada Hamdullah Suphi Tanrıöver Bükreş elçisi olduğundan cenazesine gelemez. Dönemin Milli Eğitim Bakanı güzel bir jest yaparak. Cenaze kabristana götürülürken öğrencilerin yol boyunca dizilip saygı duruşunda bulunmaları talimatını verir.
