Selim Han YENİACUN
İlgi Kültür Sanat Yayınları
2017
Türk modernleşmesi tarihi, bugün yaşadığımız dönemde bizlere ışık tutacak pek çok miras bırakmıştır. Bu miraslar idari, teknik ve fenni gelişmelerin yanı sıra geriye dönüp bakarak ibret almamız gereken vesikaları da içermektedir. Elinizdeki eser sayesinde ABD, Osmanlı, Türkiye ve Orta Doğu açmazının kaynağına “ibretlik belgeler” ile temas edebileceksiniz. Bin yıldır kadim bir coğrafyada hüküm sürmeye çalışan Türk devletinin son iki yüz yılda tanıştığı Amerika Birleşik Devletleri güncel ve magazinsel haberler dışında derinlemesine tahlile muhtaçtır. ABD’nin Osmanlı Devleti ile olan ilişkilerinin tarihi bizlere bugünün Türkiye’sinde eğitim, kültür, sanat ve batı figürünün ne anlama geldiğine ve nasıl evrildiğine dair ipuçları vermektedir. Dahası bu çalışma ile birlikte Şam, Beyrut ve Kudüs üçgeninde Amerikalıların Orta Doğu rüyasını nasıl keşfettiğine vakıf olacaksınız. Böylelikle Orta Doğu ile ilgilenen ilk Amerikalıların rüyalarının ne olduğunu ve ne kadarının gerçekleştiğini göreceksiniz.Amerikalı Protestanlar Hristiyanlığın nasıl yorumlanmasına sebep oldu? Misyonerlerin dini gerekçeler hangi siyasal hamlelere doğru evirildi? Amerikan kamuoyu Osmanlı Suriye’si hakkında neler biliyordu ve İslam algısı nasıl şekillendi? Ermeni ayaklanmaları ve Osmanlı Ermenileri üzerinde Amerikalı misyonerlerin etkisi var mıydı? Amerikalı misyonerler Osmanlı’nın işgal edilmesi için dönemin ABD hükümetine baskı yaptı mı? Amerikalı misyonerlerin Kudüs’ü Hristiyanlaştırma hedefleri neden başarısız oldu? Woodrow Wilson Türklere manda ve himaye teklifini hangi kurumların etkisinde yaptı? Yahudi olmamalarına rağmen ABD’li iş adamlarını Filistin ve Suriye’deki Amerikan misyonerlere yardıma iten sebep neydi? Suriye Protestan Koleji ile Robert Koleji arasındaki ilişki nedir? Modern misyonerlikle birlikte artık dinden döndürme amaçlanmıyor mu?
Bunlar gibi pek çok soruya dair cevapların yer aldığı eser ile birlikte ABD-Türkiye ilişkilerini yakın tarihimizde başladığı yanılgısını da kıracak olmamız önemlidir. Biz Amerika Birleşik Devletleri’ni ve Orta Doğu’daki hedeflerini iki yüzyıldır bilen bir milletiz. Bu bilginin her daim hafızalarda taze kalması ise Türkiye Cumhuriyeti’nin geleceği için önemlidir. Bu kıymetli bilgilerin size ve milletimize ışık tutması dileğiyle.