Sevinç Çokum Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Sevinç Çokum, yazar, şair. Hisarcılar akımı temsilcilerinden, hikâye, roman ve senaryo yazarı.

Sevinç Çokum 25 Ağustos 1943’te İstanbul Beşiktaş’ta dünyaya geldi. Üç kız evlada sahip olan ailenin en küçük çocuğudur. Beşiktaş Büyük Esma Sultan İlkokulunu, Beşiktaş Ortaokulu ve Lisesini bitirdi.

İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu; ayrıca Umumi Sosyoloji dalında öğrenim gördü. Acıbadem Özel Anadolu Lisesinde ve Etfal Hastanesine bağlı hemşire okulunda Türkçe ve Edebiyat dersleri verdi.

Sevinç Çokum, 25 Ağustos 1943’ te İstanbul’da doğdu. Beşiktaş Kız Lisesi’ni, İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi, ayrıca Umumi Sosyoloji dalında öğrenim gördü. Orta öğrenimi sırasında İstanbul Radyosu çocuk korosu programlarına katıldı. Özel keman dersleri alarak A. Kavafyan yönetimindeki İstanbul Amatör Senfoni Orkestrası ikinci kemanlarında çaldı. Acıbadem Özel Anadolu Lisesinde Türkçe- edebiyat öğretmenliği yaptı. Kültür Bakanlığı bünyesinde yayın komisyonlarında görev aldı. İlk öyküleri Hisar’da dikkati çeken yazarın sonraki dönem yazdıkları, Türk Edebiyatı, Gösteri, Varlık Dergilerinde ve Dünya Kitap’ta neşredildi.

Kuşaklara yön veren bir öykü çabası olan Çokum, genellikle İstanbul’u işlemekle beraber Anadolu coğrafyasını da hikayelerine kattı. Öykü türü yanında romana geçerek, tarihimizle bağlar kuran örneklerden sonra tanıklık ettiği zaman dilimlerinde yoğunlaştı. Ortaya attığı Abukizm adlı “ters doğru” felsefesiyle, klasik anlayış ve teknikleri kırmağa çalıştı. Kırım Savaşı sırasında Kırımlı bir ailenin var olma direncini anlatan romanı Hilal Görününce, kurgusu, evrensele uzanan çizgileri, karakterleriyle büyük ilgi topladı. Romanın ufkunu daha da genişleten Çokum, iddialı zenginlikler, farklılıklar ortaya koydu. Gözlem ve yaşantılarıyla, çevresinden dinlediklerine dayalı 27 Mayıs 1960 darbesini konu aldığı Karanlığa Direnen Yıldız’ın önemli bir roman olduğu vurgulandı. Güneydoğu’nun kendi dedelerine ait yaşanmış bir öyküsünden yola çıkarak yazdığı Lacivert Taşı “büyülü gerçeklik” çizgisinde insanî değerlerle örülü yeni, parlak sayfalar sundu okura. Deli Zamanlar, Tren Burdan Geçmiyor, Arada Kalmış Tebessüm, Çok Yapraklı İlişkiler, Kırmalı Etekler, iç hesaplaşmalara, cesur eleştirilere yer veren, ironik bakışın öne geçtiği eserleridir.

Orta öğrenimi sırasında bir süre İstanbul Radyosu çocuk korosunun haftalık programlarına katıldı. Klasik Batı müziği dalında özel keman dersleri alarak Türk ve değişik ülkelerin temsilcilerinden oluşan A. Kavafyan yönetimindeki İstanbul Amatör Senfoni Orkestrasında ikinci kemanlarda çaldı, konserlere katıldı. Üniversitedeyken politikayla ilgilenmeğe başladı. Bir siyasi partinin ilçe gençlik kolu başkanı oldu, daha sonra İl Gençlik Teşkilâtına geçti, bir süre sonra politikada aktif rol almaktan vazgeçti. Öğrenimi sırasında evlenen Sevinç Çokum, 1968 çalkantılı döneminde öğrenci hareketlerine fikirleriyle katıldı.

Edebiyata sevgisi ortaokul sıralarında Türkçe Öğretmeni Necmi Seren’in, lisede ise Suzan Karamanlıoğlu’nun yönlendirmeleriyle yol aldı. Necmi Seren öğretmenliğin dışında Macarca’dan çeviriler yapmış, ünlü “Pal Sokağı Çocukları” romanını Türkçeye kazandırmıştı. Sevinç Çokum daha o tarihlerde günlük tuttu, şiirler yazdı. Lisede öğrenciyken büyüklerin katıldığı Kudret Gazetesindeki bir yarışmaya girerek ikinci oldu. Üniversitede hikâyeler yazmağa başlayan yazarın Bir Eski Sokak Sesi adlı öyküsü Hisar Dergisinde (Şubat 1972) yer aldı. O sıralarda Yelken ve Eflatun Dergilerinde de birkaç hikâyesi görüldü, Ahmet Nadir Caner’in yönettiği Başkent Gazetesinde şiirlerinden bazıları neşredildi. İlk hikâyelerini Eğik Ağaçlar adlı kitabında toplayan yazar, Behçet Necatigil’in tavsiyesiyle öyküde yoğunlaştı. Bu kitabın ardından Hisar Dergisinin yanısıra Türk Edebiyatı Dergisinde de yazmağa başladı. 1975-76 yıllarında Kültür Bakanlığı bünyesinde düzenlenen komisyonlardan Halk ve Çocuk Yayınları Kurulundaki çalışmalara katıldı. 1977-79 yıllarında Türk Edebiyatı Dergisinin yazı işleri müdürlüğünde bulundu. Daha sonra, (1981-85) eşi Rıfat İzzet Çokum’la kurdukları Cönk Yayınlarını yönetti. Sevinç Çokum’un öykü, söyleşi ve diğer yazıları, Hisar, Türk Edebiyatı, Gösteri, Varlık Dergilerinde ve Dünya- Kitap’ta yer aldı.

Sevinç Çokum’un Eserleri

Hikâyeleri

• Eğik Ağaçlar (Dizgi: Başaran Matbaası, Baskı: Haşmet Matbaası İstanbul – 1972)
• Bölüşmek (Türk Edebiyatı Cemiyeti Yayınları, İstanbul) (1974)
• Makina (Töre-Devlet yayınları, Ankara) (1976)
• Derin Yara (Cönk yayınları, İstanbul) (1984)
• Onlardan Kalan (1987). (Bu ilk beş kitap daha sonra üç kitap halinde yeni adlarla yayınlanmıştır.)
• Onlardan Kalan (Ötüken Yayınları, İstanbul – 1993)
• Rozalya Ana (Ötüken Yayınları, İstanbul – 1995)
• Bir Eski Sokak Sesi ( Ötüken Yayınları, İstanbul – 1996)
• Evlerinin Önü (Ötüken Yayınları, İstanbul – 1997)
• Beyaz Bir Kıyı (Ötüken Yayınları, İstanbul – 1998)
• Gece Kuşu Uzun Öter (Ötüken Yayınları, İstanbul – 2001)

Romanları

• Zor (Töre-Devlet yayınları, Ankara) (1977)
• Hilâl Görününce (Ötüken Yayınları,İstanbul – 1993)
• Karanlığa Direnen Yıldız (Ötüken Yayınları,İstanbul – 1996)
• Bizim Diyar (Ötüken Yayınları, İstanbul – 1996)
• Çırpıntılar (Ötüken Yayınları, İstanbul – 1996)
• Ağustos Başağı (Ötüken Yayınları, İstanbul – 1996)
• Deli Zamanlar (Ötüken Yayınları, İstanbul – 2000)
• Gülyüzlüm (Ötüken Yayınları, İstanbul – 2003)
• Gece Rüzgarları (Ötüken Yayınları, İstanbul – 2004)
• Tren Burdan Geçmiyor (Ötüken Yayınları, İstanbul – 2007)

Senaryoları

• Beyaz Sessiz Bir Zambak (1987)
• Yeniden Doğmak (1987)

Radyofonik eserleri

• Hilâl Görününce
• Ağustos Başağı
• Nefise Hatun.

Gazete Yazıları

• Güzele Bakan Karınca (1997),
• Vaktini Bekleyen Tohum (2000)

Anlatı 

      Hevenk- Kayıp İstanbul (1993-TYB Armağanı)

Çevrilmiş Eserleri

• Çarmıh,Bir Geminin Getirdikleri, Der Neu Mensch İn Der Türkei – Almanya(Seçkiye Katılan Öyküler)
• BizimDiyar, Prof.Dr.  Azize Cefarzade’nin çevirisiyle- Azerbaycan-Baku.(Roman)
• Tarifsiz Bir Sesin Hikâyesi, Moderne Turkse Verhalen- Hollanda (Seçkiye Katılan Öykü)
• Denizin Dalgası Saçların, Racconti dell Anatolia-İtalya (Seçkiye Katılan Öykü)
• Deli Zamanlar  Arapçaya çevrilerek Mısır’da yayımlandı (Roman)
• Tarlabaşı’nda Sabah Oluyor, Istanbul In Women’s Short Storıes – England ( Seçkiye Katılmış Öykü)
• Deli Zamanlar Arnavutluk, Bulgaristan ve Hindistan’da yayımlanmak üzere çevrilmektedir.

https://www.turkedebiyati.org/sevinc-cokum/ sayfasından alınmıştır.