Cahit GÜNAYDIN
Divriği Külliyesi mimarı Ahlatlı Hürremşah’ın Taç kapıları OĞUZ TÖRÜG ün üç boyutlu matematik modeli olarak taşa işlenmiş ve Türk Tarihi açısından Orhun Anıtları kadar önemlidir.Anadolunun tamgalarının doruk noktası olup, Gönül zenginliğinin mermere yansımasıdır.Anadolu’da Selçuklu döneminden kalan en görkemli yapı kabul edilen ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Divriği Külliyesi, mimari konsepti, anıtsal heykel nitelikli bezemesi ve benzeri olmayan yontularıyla, dünya sanat tarihinde Türkiye Ortaçağ sanatının en önemli yapıtı olarak kabul edilir.Prof. Doğan Kuban’ın kaleme aldığı Cennetin Kapıları (Gates of Paradise,YEM Yayınevi), özellikle Cami Kıble Taçkapısı ve Şifahane Taçkapısı’ndaki yontu sanatının eşsizliğini vurguladığı bu kitapta, Hürremşah’ı ve yapıyı şu ifadelerle anlatıyor:
Ahlatlı Mimar Hürremşah, 11-12. yüzyıl Selçuklu döneminin yeni oluşumlar ortamında yetişmiş, deneyimli, dâhi bir sanatçıdır. Divriği Ulucamisi ve Şifahanesi’nin taşoyma bezemesi, dönemin ölçütleri dışına çıkan ve bezeme niteliğinden çok bağımsız yontu karakterine yaklaşan özellikleri, zengin sözlüğü, cennet kapısı tasviri üzerine kurgulanmış programı ve tasarımıyla şaşırtıcı bir yenilik ve yaratıcılık sergilemektedir. Mimari ve bezeme arasındaki hiyerarşik ilişkileri ortadan kaldıran eşsiz bir deneme olarak, Türk mimarlık tarihi bağlamında olduğu kadar dünya sanat tarihinde de karşılaştırılabileceği başka bir örnek olmadığı için, mucizevi bir yapıt olarak ortaya çıkar.”
Buruni, Farabi, İbni Sina, Musa Alharizm, Heysem, Ulug Beg, Ahlatlı mimar Hürrem Şah Mimar Sinan, …Bilim adamı ve sanatçılarımız mucizevi eserler ortaya koyarken Türk askeri de komutanları ile tarih de mucizevi kahramanlık eserleri kanıyla yazmıştır.
Çanakkale geçilmez diye vatanları için canlarını gözünü kırpmadan veren 213882şehidimizin simgesi olan Çanakkale Şehitler Abidesi 20 Ağustos 1960’ta açıldı. Dört sütun üzerine oturtulan abide, milletimizin sağlam temellere dayandığı ve yıkılmaz olduğu anlamını taşıyor. Abidenin dört ayağında, sekiz rölyef bulunmakta. Denize bakan dört tanesi deniz savaşlarını, karaya bakan dört tanesi de kara savaşlarını anlatmakta. Doğan Erginbaş ın mimarlığını yaptığı anıt Tankut Öktem’in “Yaralı Asker Anıtı”, Metin Yurdanur’un “Mustafa Kemal Çanakkale’de Anıtı” ve 3×45 metre ölçülerinde Çanakkale Savaşlarında kahramanlık olaylarını anlatan bir rölyef anıt, çevresini ihtişamlı bir alana dönüştürdü.Çanakkale Şehitler Abidesi’nin çevresinde Sembolik Türk Şehitliği, Meçhul Asker Şehitliği, Yaralı Asker Anıtı, Rölyef, Mustafa Kemal Çanakkale’de Anıtı ve Türk Bahçesi bulunmaktadır. Çanakkale çarpışmalarda bütün mahrumiyetlere ve mühimmat yetersizliğine rağmen Türk askeri Çanakkale’nin geçilmez olduğunu ispatladı. Çanakkale’ye örülen etten set sonucu İtilâf kuvvetleri, Anafartalar, Arıburnu cephesi ve Seddülbahir’den çekildiler. İtilâf devletlerinin başarısızlığı ile sonuçlanan Çanakkale muharebeleri, I. Dünya Savaşı’nın seyrini değiştirip uzamasına sebep olduğu gibi Çarlık Rusyası’nın çöküşünü de hazırladı. Türk milleti bu savaşta çok sayıda yetişmiş insanını kaybetmesine rağmen, kendine has bir kahramanlık örneği sergileyen ordusu sayesinde, Balkan Savaşı’ndan kalma ezikliği üstünden atarak büyük bir askeri başarı kazandı. Çanakkale’deki muharebeye kısım kısım 700 bin kişi katıldığından şehit sayısı net olarak belirlenemezken ifade edilen rakamlar 190 bin ile 350 bin arasında değişmektedir. Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı’nın resmi kayıtlara dayanarak tespit ettiği şehit sayısı ise 213.882’dir. İtilâf devletleri ise Çanakkale’ye 410 bin İngiliz, 79 bin Fransız olmak üzere yarım milyona yakın asker gönderdi, bunlardan sadece İngiliz kuvvetlerinin toplam kaybı 213.980 kişiyi buldu.
Kıbrıs bugün Anadolunun Çanakkalesidir.Kıbrıs ın kaybı Divriği külliyesindeki tüm taç kapıları yıkar. Kıbrıs ın çevresindeki doğal gaz Osmanlı İmpartorluğu yaşam süresi kadar hem Türkiye’ ye ,Hem Yunanistan ‘a hem de Kıbrıslıya yeter. Ama Petrol şirketlerinin organize ettiği tarihsel kaos tüm gündemimizin üzerindedir. “Siz İnebahtı da gemilerimizi yakmakla traş ettiğiniz ama biz Kıbrıs ı almakla kolunuzu kestik diyen Sokollu Mehmet Paşa yı hiçbir zaman unutmadılar “orada petrol arayan şirketlerin hükümetleri.1878’de Rusya karşısında zor durumda kalan Osmanlı, Kıbrıs’ın yönetimini geçici olarak İngiltere’ye verdi. Birinci Dünya Savaşı’nda da İngiltere, Kıbrıs’a el koydu. Kıbrıs adası resmen 1924’de Türkiye’nin kuruluş anlaşmaları olan Lozan antlaşmasında Büyük Britanya toprağı olmuştur. Türkiye o günün şartları gereği Kıbrıs adasının üstündeki İngiliz egemenliğini resmen kabul edip altına imza atmıştır. 1950’lerin sonlarında bağımsızlık hareketi başladı ve uluslararası anlaşmalara dayanan bir Türk-Rum Ortak Devleti kuruldu. Fakat Rum Kesimi böyle bir Ortak Devlet’e razı olmadı. Kıbrıs’ın tüm yönetimine kendileri el koyma yoluna gittiler; uluslararası anlaşmaları çiğneyerek, Türklere saldırılarda bulunarak, Rumlar 1963 yılında Ortak Devlet’i yıktı. 5 Temmuz 1974’te Türkiye, Yunanistan ve İngiltere dışişleri bakanları I. Cenevre Konferansı çalışmalarına başladı. 30 Temmuz’da sona eren konferansta Türk tarafının istekleri doğrultusunda: “Ada’da bir güvenlik bölgesinin kurulması, Rum ve Yunan işgalindeki Türk bölgelerin derhal boşaltılması, esir durumda olan asker ve sivillerin mübadele edilmeleri veya serbest bırakılmaları, barışın sağlanması ile birlikte anayasaya uygun bir hükümetin yeniden kurulmasının temini, Kıbrıs Cumhuriyeti’nde Kıbrıs Türk Toplumu ile Kıbrıs Rum Toplumu olmak üzere iki otonom idarenin mevcudiyeti” kabul ve ilan edildi. 20 Temmuz 1974 sabahı uçakların bombardımanından sonra Türk ordusu 6:15’ten itibaren havadan indirme ve denizden çıkarma başladı. Pakistan, Afganistan ve Iran Türkiye’ye yardım sözü verdi. Libya Devlet Başkanı Kaddafi ihtiyaç duyulan tüm askeri mühimmatların kullanılabileceğini bildirdi. Bunun yanında Suudi Arabistan da 1,5 milyar dolarlık petrol ile 1 milyar dolar nakit para hibe etmiştir. Türk kuvvetleri 22 Temmuz’da Girne’yi ele geçirdi. Türk paraşütçüleri Kıbrıs’ın başkenti Lefkoşa’nın Türk kesimine indi. Yunan birliklerinin Ada’da garantör olarak bulunan Türk birliğine saldırması ise, çarpışmaların Ada geneline yayılmasına neden oldu. 22 Temmuz akşamı Türkiye, BM Güvenlik Konseyi’nin ateşkes kararını kabul etti. Türk müdahalesi sonucu Yunanistan’daki cunta idaresi ve Kıbrıs Nikos Sampson Hükümeti de yıkılmıştır. Ancak 8 Ağustos’ta II. Cenevre Konferansı’nın yapılmakta olduğu zamanda Türklerin ‘iyi niyet jesti’ olarak Limasol ve Larnaka civarında bir miktar köyü boşaltmış olmalarına rağmen, Milli Muhafız Alayı ve EOKA-B işgal ettikleri yerleri tahliye etmedikleri gibi ellerindeki esirleri de serbest bırakmamışlardır.Cenevre konferansına katılan Dışişleri Bakanı Turan Güneş anlaşmanın mümkün olmadığı anlamına gelen “Ayşe Tatile Çıksın” parolasını Başbakan Bülent Ecevit’e bildirmiştir. Ayşe, Turan Güneş’in kızının adıdır.Bunun üzerine 13 Ağustos’ta Türk birlikleri tekrar ilerlemeye başlamış ve 16 Ağustos’ta Lefke ve Magosa’nın kurtarılmasıyla sona eren üç günlük II. Barış Harekatı’nı gerçekleştirdi. Harekat neticesinde bir taraftan Magosa’ya diğer taraftan Lefke’ye varılarak Türk tarafının sınırları çizildi. İki harekatta toplam 498 Türk askeri, 70 Kıbrıslı Mücahit ve 270 Kıbrıs Türk’ü şehit oldu. Anıtlar ile anıyoruz, minnetle.
Barış ve Özgürlük Anıtı; 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’nda şehit olan askerlerimiz anısına yapılmıştır. Anıtın projesini Mimar Marulyalı ile Levent Aksüt hazırlamış ve barış harekâtının 4. yıl dönümü olan 20 Temmuz 1978 senesinde yapılmış olup boyu 41.75 metredir. Barış harekâtının çıkartması özgürlük anıtının hemen önünde bulunan plajdan yapılmıştır.
Dünyayı global şirketler yönetiyor. Bu basit gerçeği biraz okuyan, araştıran herhangi bir lise öğrencisi bile öğrenebilir. Türk aile şirket hissedarları TÜRK Tarih bilincinde olmadıklarından şirketleri için strateji geliştiremiyorlar. Aile şirket hissedarları değişen dünya ekonomik düzeninde yer almak istiyor isebirleşmekten, teknolojiye, inovasyona , dijital teknolojiye yatırım yapmaktan başka bir seçenekleri yok. Türk milleti binlerce yıldır devleti için gözünü kırpmadan şehit oluyor. Türk patronları, ağaları, beyleri, iş adamları, sanayicileri hiç değilse bir araya gelerek petrol şirketi kursa, yabancılar ile ortak olarak Kıbrıs çevresinde arama sahası alsa ve oyunda yer alsa? Patronlarımızın çok iyi bildiği gibi paranın dini, imanı yoktur. Yeni bir dünya ekonomik düzeni kuruldu, ama büyük işadamlarımız derneklerimiz, holdinglerimiz, petrol-boru hattı masasında yer alıyor mu? Devlet babamız elindeki tüm imkanlar ile halkımıza o kadar çok verdi ki. Günlük ekonomi ve iç siyaset o kadar yoğun ki. Kısıtlar içinde aktif tepki verebiliyor, çok şükür. Ama İş adamı ve sanayicilerimiz o kadar teşvik ve kredi aldı ki. Hiç değilse iş adamlarımız yunan adalarında ve yunan adalarının çevresinde ki yatlarında tatil yaparken Türk tarihimizi okuyup, şirketleri için strateji geliştirseler, yabancı şirketlere yaptırmak yerine.
Amerika, İngiltere, Fransa, İsrail iş adamı kulüplerinde Kıbrıs Türkü için lobi yapsa, Kıbrıs gerçeği hakkında yayınlar yaptırsa, gerçekleri anlatsa, hiç değilse Divriği külliyesinin Taç kapılarını savunmaya başlasalar. Allah Türkiye Cumhuriyeti ne Çanakkale Şehitler Abidesi ve Girne Barış ve Özgürlük Anıtı yapmak zorunda bırakmasın. Tüm mankurtlaşanları Divriği küllüyesi şifane kapısını görmeye davet ediyorum. Oğuz uykusundan uyanacaklar,gönül gözü ile görecekler.İkibin yıllık yazılı Türk tarihi ve arkelojik eserlerden izlendiği kadar milattan önce üç bin yıllara kadar uzanan destansı tarih bilinci diyor ki “ İl bırakılır, Törüg” bırakılmaz.” Hiçbir aile şirket yönetim kurulu üye ve başkanları Türk Tarih bilincine sahip olmadan strateji geliştirilemez. Bir ülke Petrol Şirketleri, Savunma Sanayi Şirketleri, Teknoloji Şirketleri kadar güçlüdür.”Her fabrika kaledir” sözünü duydunuz mu ?
