Mehmet Niyazi ÖZDEMİR
Türk Devlet Felsefsi
Ötüken Neşriyat
Her milletin “devlet”e bakışı farklıdır. Her şeyin fani olduğuna inanan Türk Milleti ise, sadece “devlet”ini “ebed müddet” devam edecek bir varlık olarak görürdü.Osmanlı kadar insanlığı etkileyen başka bir devlet yoktur. Osmanlı Devleti ile bir tek Roma mukayese edilebilir. Fakat Roma’nın perspektifinde insan yer almamıştır. Bilindiği gibi Karahalla zamanında yaygınlaştırılan vatandaşlık, “medeni olamazlar” gerekçesiyle bazı milletlerden esirgenmişti. Osmanlı için ise, insanların farklılıkları önemli değildi; hepsi Allah’ın kuluydu. Ne yazık ki, devletimizin analizi yeterince yapılmamıştır.
Yazar hukuk felsefesi konusundaki ayrıcalıklı mevkiini bir kez daha kanıtlıyor. Türk milleti kadar kaderini devletiyle bir görmüş başka millet yoktur. Ne yazık ki Türk devletinin değerlendirmesi bütün boyutlarıyla ve yeterince yapılamamıştır. Belki geçmişte buna ihtiyaç duymuyorduk; çünkü bir cihan devletimiz tarih sahnesinden çekilirken, bir yenisi doğuyordu… Ama bugün devletimizi tanımaya muhtacız. Ancak bu sayede halimizi anlayabilir; mazimize layık bir yere gelebiliriz.