• Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde kurulan Libya Uzmanlar Paneli, BM Güvenlik Konseyine sunmak üzere bir rapor hazırladı. 8 Mart 2021 tarihli panelin nihai raporu Güvenlik Konseyi kararı 1973 (2011), 548 sayfadan oluşuyor. [1]

Raporda , Libya’daki savaşta patlayıcı yüklü Türk yapımı “otonom kamikaze drone”nun kullanımına ilişkin bilgiler yer aldı.

Libya’daki çatışmalar esnasında Hafter güçleri, saldırılarının püskürtülmesinin ardından patlayıcı yüklü Türk yapımı otonom kamikaze drone Kargu-2 tarafından bulunarak vuruldu.

Raporda, verilen zarara veya drone saldırısı sonrası ölü sayısına ilişkin bilgi yer almıyor. Bu olay, makine öğrenimine dayalı otonom bir silahın bilinen ilk vakası olarak kabul ediliyor. İnsansız hava araçlarının kendi inisiyatifiyle gerçekleştirdiği ilk saldırı olabileceği ifade ediliyor.

Yabancı basında olay:

• AXIOS, “Katil robotların çağı çoktan başlamış olabilir” başlığıyla duyurdu.[2]

• New Scientistdergisi, “Drone’lar ilk kez insanlara tamamen otonom olarak saldırmış olabilir” ifadesine yer verdi.[3]

• New York Post”Katil drone, kendisine söylenmeden bir insan hedefini avladı”[4]şekilde yer aldı. 

Patlayıcı yüklü Türk yapımı Kargu-2 kamikaze drone, Libya’da darbeci Hafter güçlerini, komut almadan yapay zekasıyla yani otonom olarak bulup vurdu. Bu olayın insansız hava araçlarının kendi inisiyatifiyle gerçekleştirdiği ilk saldırı olabileceği ifade ediliyor.

Raporda bir ilk olma özelliğini taşıyan önemli bir bilgiye yer verildi. Konuyla ilgili bilgiler raporun: 17,22,48,148. sayfalarında yer alıyor. 

Raporun 17. sayfasında aktarılan olaya göre, Libya’daki çatışmalar esnasında darbeci Hafter güçleri, saldırılarının püskürtülmesinin ardından patlayıcı yüklü Türk yapımı otonom kamikaze drone Kargu-2 tarafından bulunarak vuruldu.

Raporda gerçekleşen olay Abu Grein köyü mevkiinde 25 Mayıs 2021 tarihinde yaşandı. 

Abu Grein: Abu Qurayn veya El Hisha El Jadida olarak da bilinen, Libya’da bir köydür. Misrata’nın 118 km güneyinde ve Sirte’nin 138 km batısında yer almaktadır. Libya Sahil Yolu ile Fezzan yolu arasındaki kavşak üzerindedir.[6]

Birincil kaynaklardan verilen bilgiler raporda 148.sayfada şöyle yer almaktadır [7].

• Düşen mühimmat kalıntılarından elde edilen görüntüler, Türk yapımı STM [8]Kargu-2 döner kanatlı mühimmatın Libya’da faaliyete geçtiğini gösteriyor.

• Bu, Libya’da bir STM Kargu-2 döner kanatlı başıboş mühimmatının ilk görülmesidir. 

• STM Kargu-2 döner kanatlı gezici mühimmatlar, Ocak 2020’den itibaren sadece Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapıyor.[9]

KARGU-2

Türkiye’de geliştirilen, asimetrik harp veya anti-terör alanlarında kullanılmak üzere tek er tarafından taşınabilen, otonom veya uzaktan kumanda ile çalışabilen bir insansız hava aracıdır. 

Kargu, gerçek zamanlı özgün görüntü işleme ve derin öğrenme algoritmalarıyla sabit veya hareketli hedeflere karşı etkin olarak kullanılabiliyor. Kargu-2 ile bir binanın ya da mağaranın içine girilip tespit yapılabiliyor, tehdit unsurları etkisiz hale getirilebiliyor.[9]

KAYNAKLAR 

[1] Letter dated 8 March 2021 from the Panel of Experts on Libya established pursuant to resolution 1973 (2011) addressed to the President of the Security Council. 

[2]https://www.axios.com/age-killer-robots-begun-8e8813d9-0fa1-4529-baf9-3358c1703bee.html. 

[3]https://www.google.com/amp/s/www.newscientist.com/article/2278852-drones-may-have-attacked-humans-fully-autonomously-for-the-first-time/amp/. 

[4]https://www.google.com/amp/s/nypost.com/2021/05/29/killer-drone-hunted-down-a-human-target-without-being-told-to/amp/

[5] Letter dated 8 March 2021 from the Panel of Experts on Libya established pursuant to resolution 1973 (2011) addressed to the President of the Security Council. Syf: 17.

[6] https://en.m.wikipedia.org/wiki/Abu Qurayn.

[7] Letter dated 8 March 2021 from the Panel of Experts on Libya established pursuant to resolution 1973 (2011) addressed to the President of the Security Council. Syf: 148. 

[8] STM (Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret AŞ). 

[9] Letter dated 8 March 2021 from the Panel of Experts on Libya established pursuant to resolution 1973 (2011) addressed to the President of the Security Council. Syf: 148.

[9] https://www.indyturk.com/node/366921/haber/bm-raporu-d%C3%BCnyada-ilk-otonom-drone-sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1-t%C3%BCrk-yap%C4%B1m%C4%B1-i%CC%87ha-ger%C3%A7ekle%C5%9Ftirdi. 

https://www.google.com/amp/s/www.yenisafak.com/amphtml/dunya/bmye-gore-ilk-otonom-drone-saldirisini-turk-yapimi-kargu-gerceklestirdi-3635866. 

https://www.takvim.com.tr/guncel/2021/05/31/son-dakika-turk-yapimi-kargu-2-ihalar-birlesmis-milletler-raporunda-tum-dunya-onu-konusuyor/3. 

https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/kamikaze-drone-uretimini-ilk-kez-aa-goruntuledi/1877276.