Bu idari değişikliklerle birlikte Türk coğrafyaları ağır darbeler aldı.
Türklerin anaokulunda ana diliyle eğitim görmeleri kısıtlandı. Lise ve üniversite eğitimi bütünüyle Rusça ile yapılmaya, bütün kurumlarda Rus kültür ve tarihinin egemen kılınmasına yönelik düzenlemeler yapıldı. Amaç asimile edilmiş halklarla Rusya İmparatorluğunu hayata geçirmektir. Henüz uygulamaya peyderpey konulan bu düzenlemelerin etkisini uzak vadede bütün ‘Türk Dünyası’ hep birlikte görüp tanık olacaktır.
*****
Meryem Aybike SİNAN
Putin, uyuyan devi uyandırıyor…
Ağır ağır, sessizce, soğukkanlı, adım adım, derinden derine Rusya’da devrim yapmaya devam ediyor. Rusya Federasyonu adım adım federasyondan “Çarlık” günlerine doğru süper güç olma yolunda büyük bir öz güven içinde hedefine hiç şaşmadan yürüyor. Açıkça görülüyor ki Rusya, eski şaşaalı günlerine dönmenin hesaplarını yapıyor…
Ve dünya sadece izliyor!
Türk Devletleri Teşkilatı da bu gelişmeleri görmezden, duymazdan, bilmezden geliyor! Oysa Rusya’nın bu anormal ve şaşırtıcı adımları en fazla ‘Türk Dünyası’nı ilgilendiriyor. Tarih bize fısıldıyor ki Rusya, büyüdükçe, güçlendikçe gözünü hırs bürüyen bir devlettir!
Önceki gün Rusya Devlet Başkanı V. Putin, Rusya Federasyonu içindeki Tataristan Cumhuriyeti’nin “Cumhurbaşkanlığı” statüsünü iptal eden yasayı onayladı. Ve bu artık mazide kalan özerk bölgede “Tataristan Cumhurbaşkanı” yerine “Tataristan Bölge Başkanı” ifadesi kullanılacak. Bu aslında Cumhurbaşkanlığı statüsünün bir federal valiliğe dönüşmesi anlamını taşıyor.
RF bünyesindeki 21 Cumhuriyet, özerk statüde olup, kendi anayasası, parlamentosu ve başkanı bulunuyordu. İşte bu cumhuriyetlerde en tepedeki yöneticiye Tataristan Cumhuriyeti hariç “Bölge Başkanı” unvanı veriliyordu. 21 Aralık tarihi itibarıyla Tataristan Cumhurbaşkanı statüsü iptal edildi ve en tepedeki yönetici bir günde Cumhurbaşkanlığından “Bölge Başkanı” mesabesine indirilerek o makama tenzili rütbe uygulanmış oldu.
Tataristan özel ve özerk konumunu kaybetti!
Rusya Anayasasına göre Rusya Federasyonu 83 idari birimden oluşuyordu.
Rusya Federasyonu’nun bünyesindeki hiyerarşik düzende 21 Cumhuriyet, 46 Oblast, 9 Kray, 2 Federal Şehir, 1 Özerk Oblast, 4 Özerk Okrug bulunuyordu. Bu karmaşık düzen çoğunlukla etnisiteye dayalı olmakla birlikte taşıdıkları stratejik konumlarına göre de değişik idari birimler şeklinde tanımlanabiliyordu.
Buradaki “Özerk” kelimesi artık sözde kullanılan bir ifadedir!
RF bünyesinde 1 tane de Yahudilerden oluşan Yahudi Otonom Oblast’ı bulunuyor. Oblast, doğrudan Rusya Federasyonu’na bağlı şehirler anlamına geliyor. Kray ise daha çok sınır bölgelerinde oluşturulan, atanmış valilerle yönetilen büyük şehir demek. Okrug ise etnik azınlıklar için Kray ve Oblastlar içinde kurulmuş küçük özerk şehirleri ifade ediyor.
Kısacası Rusya Federasyonu, sözde bu karmaşık düzeni ortadan kaldırmak, kamu yönetimini daha da merkezîleştirmek için 83 devasa idari birimden oluşan bütün bölgelerin statüsünü eşitleyip merkeze bağladı.
Yani Putin, Moskova ve çevresi, Güney (Kuzey Kafkaslar ile Don/Rostov bölgesi, Volga, Urallar, Kuzeybatı) (St. Petersburg ve çevresi), Sibirya ve Uzak Doğu olarak belirlenen 7 ayrı federal bölge oluşturmuş ve başlarına doğrudan kendisine bağlı birer federal vali atayarak merkezî hükûmetini güçlendirmiştir.
Bu idari değişikliklerle birlikte Türk coğrafyaları ağır darbeler aldı.
Türklerin anaokulunda ana diliyle eğitim görmeleri kısıtlandı. Lise ve üniversite eğitimi bütünüyle Rusça ile yapılmaya, bütün kurumlarda Rus kültür ve tarihinin egemen kılınmasına yönelik düzenlemeler yapıldı. Amaç asimile edilmiş halklarla Rusya İmparatorluğunu hayata geçirmektir. Henüz uygulamaya peyderpey konulan bu düzenlemelerin etkisini uzak vadede bütün ‘Türk Dünyası’ hep birlikte görüp tanık olacaktır.
Tataristan’ın özerk statüsünün kaldırılması hayli üzücüdür. Tataristan’ın en önemli ayrıcalığı elinden alınmıştır.
Hâsılı, bütün ‘Türk Dünyası’ bilsin ki 21 Aralık günü Tataristan Cumhuriyeti’ni bütünüyle kaybettiğimiz gündür!
———————————————————–
Kaynak:
https://www.turkiyegazetesi.com.tr/yazarlar/meryem-aybike-sinan/622047.aspx
